Bo'lim: T harfi

Telepatiya (tele… va Yun. pathos — sezish, his qilish) — fikr va histuyg’ularni sezgi organlari ishtirokisiz masofaga uzatish hodisasi. Ba’zi manbalarda axborot uzatuvchi bilan uni qabul qiluvchi o’rtasidagi o’zaro fikriy … Read More

Telemexanika tizimi – masofadan turib radioaloqa yoki simli aloqa kanali bo’yicha operator (kompyuter) dan boshqarish ob’ektiga signallar uzatadigan va qaytgan axborotlarni nazorat qiladigan texnika vositalari majmui. Boshkarish punkti (BP), bir … Read More

Teleks [tele… va ing. ex(change) — almashinuv] — abonentlar orasida ikki tomonlama bevosita telegraf xabarlar almashish uchun mo’ljallangan xalqaro telegraf aloqa tarmog’i. «Teleks» kommutasiya telegraf styalari bo’lgan mamlakatlarning milliy telefaf … Read More

Telegrafiya — telegraf aloqann tashkil qilish tamoyillarini o’rganish, telegraf signallarini uzatish usullarini ishlab chiqish va bu usullarni amalga oshirish uchun mo’ljallangan apparatlarni yaratish bilan shug’ullanuvchi fan va texnika sohasi. Telegraf … Read More

Taqsimot (matematikada) — ehtimollar nazariyasi va matematik statistikaning asosiy tushunchalaridan biri. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikaning aniq masalalarida uchraydigan T., odatda, diskret, ya’ni alohida ehtimolliklar bilan aniklanadi (mas., binomial, geometrik, … Read More

Tbilisi amirligi – Gruziyada o’rta asrlarda musulmon amirlari boshqargan davlat. 8-a.ning 30y.larida Sharkiy Gruziyada o’rnashib olgan arablar, qarorgohi Tbilisi bo’lgan amirlik barpo etganlar. Dastlab amirga Sharqiy Gruziyaning barcha hududi tobe … Read More

Tvardovskiy Aleksandr Trifonovich [1910.8(21).6, Smolensk viloyati Pochinkov tumani — 1971.18.12, Moskva viloyati] — rus shoiri va jamoat arbobi. Moskva tarix, falsafa va adabiyot intini tugatgan (1939). SSSR Yozuvchilar uyushmasi boshkaruvi … Read More

Tekislik — geometriyanpnt asosiy tushunchalaridan biri. Geometriyada T., odatda, ta’riflanmaydigan (ya’ni nuqta, to’g’ri chiziq kabi) boshlang’ich tushuncha hisoblanib, uning xususiyatlari bilvosita geometriya aksiomalari bilan ifodalanadi. Mac, ikki nuqtasi biror tekislikda … Read More

TEKTONIKVAL—nisbatankambar (eni bir necha o’n km) va uzun qiya (100— 300 km), asosan, asimmetrik ko’tarilma; platformalar uchun xos. Bal. 100 m gacha (o’rtacha mayd. 200 dan 6000-10000 km2 gacha). T.v.lar … Read More

Tekislik — qurukliklarda, dengiz va okeanlar tubidagi yassi yoki biroz o’rqir bo’lgan katta maydonlar. Quruqlikda dengiz sathidan past bo’lgan botiq T. (mas., Kaspiybo’yining shim. va Sharki), bal. 0 dan 200 … Read More