Bo'lim: T harfi

Trek (inglizcha track — iz, yo’l) — velosiped va motosikl sporti bo’yicha mashq va musobaqalar o’tkaziladigan sport inshooti. Yog’och, beton, asfalt yotqizib qurilgan Trek yo’lkasi qiya burilishlar — Virajlar bilan … Read More

Trayan (Traianus) (53-117) — Rim imperatori (98 yildan). Antoninlar sulolasidan. Trayanning bosqinchilik urushlari natijasida Rim imperiyasi chegaralari nihoyatda kengaygan: Dakiya (106), Arabiston (106), Buyuk Armaniston (114), Mesopotamiya (115) egallangan. Keyinchalik … Read More

Tudun, tutun — Turk xoqonligi boshqaruvidagi unvonlardan biri. Xoqon xonadoniga mansub va bo’ysundirilgan viloyatlardagi hokimlar faoliyatini nazorat qilib, o’lpon va soliqlar yig’ishni tashkil etish maqsadida tayinlangan noib unvoni. T. kdd. … Read More

Tugun (adabiyotda) — fabula rivojidagi voqea. Asar qahramonlari o’rtasida konfliktnknt paydo bo’lishi yoki boshlanishini ifodalaydi. Harakatni belgilaydi, voqealar rivojiga turtki bo’ladi — ularga aniq yo’nalish beradi. Ko’pchilik asarlarda asosiy voqealar … Read More

Tugmachagul (Malva L.) gulxayridoshlar oilasiga mansub bir yillik yoki ko’p yillik o’tlar turkumi; begona o’t; G’arbiy Evropa, kichik Osiyo, Eron, Afg’oniston, Hindiston, Xitoy va shim. Afrikada o’sadi. O’zbekistonda T.ning bir … Read More

Tukli beshbarmoq [Digitaria sanguinalis (L.) Scop.] — boshoqdoshlarga mansub bir yillik begona o’t. Poyasi sershox, bo’yi 10-70 sm. Barglari uzunchoqnashtarsimon. To’pguli chochoq ro’vaksimon. Mevasi mayda don. Ildizi popuk ildiz, 40 … Read More

Tukli arilar (Bombys) asalarisimonlar oilasiga mansub hasharotlar urug’i. Uz. 3,5 sm gacha, tanasi qalin va uzun tuklar bilan qoplangan. Tuklar sariq, qrra yoki oqish belbog’hosil qiladi. 300 ga yaqin turi … Read More

Tuzlash — mahsulotlarni konservalash usullaridan biri. Go’sht, tuxum, baliq, turli sabzavotlar maxsus usullarda tuzlanadi. Go’sht T. — go’sht kattakatta qilib tilimlanib, namakob bilan yuviladi va har qaysi tilimni mayda tuzga … Read More

Tuz tektonikasi – er pusti cho’kindi qatlami deformasiyalarining burmalangan tipi bo’lib, ularning asosida yoki kesimning o’rta qismida etarli darajadagi yirik (100 m va undan ko’p) tuz yotqiziqlari (tosh tuzi, kaliyli … Read More

Tuganak filchalari, tuganak uzuntumshuq qo’ng’izlari, tuganak uzunburun qo’ng’izlari (Sitona Germ.) — uzuntumshuq qo’ng’izlar oilasining urug’i. 45 ga yaqin turi mavjud. Uzunchoq tanasi 4-8 mm, asosan, kulrang tuproq tusda. Tuxumi oval … Read More