Trigonometrik funktsiyalar

Trigonometrik funktsiyalar — funktsiyalarning muhim sinflaridan biri. T.q.lar nazariyasining asosiy masalalaridan xisoblanadi. T.q. nazariyasining ba’zi muhim natijalari: 1. O’lchovli va deyarli xdmma erda chekli f (x) funktsiya uchun f (x) … Read More

Trixinellyoz

Trixinellyoz — odam va hayvonlarda uchraydigan gijja kasalligi; yumalok, chuvalchanglar sinfiga mansub trixinellalar qo’zg’atadi. Etuk trixinellalar 1,5—4 mm kattalikda bo’lib, odam yoki hayvonning ichak shilliq qavatida parazitlik qiladi, urgochisi ingichka … Read More

Trixinalar, trixinellalar

Trixinalar, trixinellalar (Trichinella) — trixinellalar oilasiga mansub nematodalar urug’i. Erkagining uz. 0,6—1,6 mm, urgochisi 1,3— 4,4 mm. 2-3 turi bor. Spiral T. kup uchraydi. Voyaga etgan davrida yirtqich va hammaxo’r … Read More

Tritiy

Tritiy (Yun. tritos, lot. Tritium), T. (yoki 3N) — vodorodning massa soni 3 bo’lgan radioaktiv izotopi. 1934 y.da ingliz olimlari E. Rezerford, M.L. Olifant va P. Xarteklar kashf qilishgan. T. … Read More

Triptofan

Triptofan, r(Zindolil) aaminopropion kislota, CnH12N2O2 —muxim tabiiy aminokislotalardj biri. L va Doptik faol hamda Dlratsemik shakllari bor. Gammaglobulin, fibrinogen, kazein va b. oqsillar tarkibida oz miqsorda LT. bo’ladi. LT. almashtirib … Read More

Tripole madaniyati

Tripole madaniyati – eneolit davriga oid arxeologik madaniyat. Kiev yaqinidagi Tripole qishlog’i nomi bilan atalgan. Sharqiy Karpat yoni va O’rta Dnepr bo’ylarida tarqalgan. Ruminiyada Kukuteni madaniyati deb yuritiladi. T.m. yodgorliklarini … Read More

Tripolitaniya

Tripolitaniya —Liviyadagi tarixiy viloyat. Mil. AV. 1ming yillikning 1yarmida T.ning sohil bo’yi qismida finikiyaliklarning 3 ta koloniyasi — Sabrata, Leptismagna va EA [shundan Yun. Tripolus (aynan — 3 shahar) nomi … Read More

Tuapse

Tuapse — RF Krasnodar o’lkasidagi shahar (1896 y.dan). Kora dengiz bo’yidagi port. T.y. stantsiyasi. Aholisi 65,8 ming kishi (1998). T. 1838 y.da Velyaminovskiy istehkomi sifatida vujudga kelgan. 1896 y.dan Tuapse … Read More

TUGANAK BAKTERIYALAR

TUGANAK BAKTERIYALAR (Rhizobium) — dukkakli o’simliklar (beda, bersim, no’xat va b.) nish ildizlarda to’planadigan va havodagi azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega bo’lgan aerob bakteriyalar turkumi. Tuproqni azot bilan boyitadi. Yosh T.b. … Read More

TUVERQIR, Tuarqir

TUVERQIR, Tuarqir — Turkmanistonning Bolxon viloyatidagi past tog’li hudud. Shim.Sharqda uchtagan qumligi, Jan.g’arbda Chilmamedqum, shim.g’arbda Qorabo’g’ozbo’yi tekisligi va Jan.sharqsa qad. O’zbo’y o’zani orasida. Bu erda Begendzaaliqir (300 m), Qo’ymattog’ (305 … Read More