Tuxumdon

Tuxumdon — odam va hayvonlardagi urg’ochilik jinsiy bezi. T. da tuxumhujayra hosil bo’ladi va etiladi (faqat bulutlar va tuban kovakichlilarda T. aloxida organ sifatida shakllanmagan). Umurtqali hayvonlarda T. ichki sekresiya … Read More

Tuxum

Tuxum — 1) urg’ochilik jinsiy hujayrasi (q. Tuxumhujayra); 2) tarkibida barcha oziq moddalarga ega bo’lgan parranda mahsuloti. Iste’mol uchun, asosan, tovuq, bedana, tsesarka T.lari ishlatiladi. Sifati, vazni, muddati va saqlanish … Read More

Tufang, to’fang

Tufang, to’fang — chaqmoqtosh yordamida otadigan pilta miltiq. Tufak fonetik shakli ham mavjud. Mahmud Koshg’ariyning «Devonu lug’otit turk» asarida tuvak atamasi tol daraxti va umuman ho’l shoxlarning po’stlog’ini yormay, shox, … Read More

Tutuq

Tutuq — Turk xoqonligi boshqaruvidagi unvon. Qad. turk bitiktoshlari, Xitoy, Sug’d manbalarida uchraydi. T. Turk xoqonligida harbiy ma’muriyat boshlig’i uchun qo’llanilgan bo’lib, xitoycha Dudu — voliy, viloyatning harbiy hokimi so’zidan … Read More

Tuya

Tuya (Camelus) — tuyasimonlar oilasi, qadoq oyoklilar turkumiga mansub juft tuyokli sut emizuvchi hayvon. 2 mustaqil turi bor: bir o’rkachli (S. dromedarius — dromedar — tez chopuvchi) lo’k T.lar, bo’yi … Read More

Tuxumhujayra, tuxum

Tuxumhujayra, tuxum (ovum) — urg’ochi jinsiy hujayra (gameta). T. dan urug’lanish yoki partenogenez na-tijasida yangi organizm rivojlanadi. Hayvonlarda T. murtakning rivojlanishi uchun zarur oziq moddaga ega bo’lib, yaxshi ixtisoslashgan. Sut … Read More

Tug’ilish

Tug’ilish (demografiyada) — yangi tug’ilganlar hisobiga aholining yangilanib borish jarayoni; muayyan aholi guruhi o’rtasida bola tug’ilib turish sur’ati: bir yil davomida har ming kishi hisobiga to’g’ri keladigan tirik tug’ilgan bolalar … Read More

Tetcher (Thatcher) Margaret

Tetcher (Thatcher) Margaret (xilda) (1925.13.10, Grantem, Linkolnshir) — Buyuk Britaniyanig siyosat va davlat arbobi; bosh vazir (1979-90), maorif va fan vaziri (1970-74); xazinaxonaning 1lordi, davlat ishlari bo’yicha vazir, Konservativ partiya … Read More

Tepolo (Tiepolo) Jovanni Battista

Tepolo (Tiepolo) Jovanni Battista (1696.5.3, Venesiya 1770.27.3, Madrid) — italyan rassomi, rasm ustasi, o’ymakor naqqosh; 18-a. Venesiya maktabining yirik vakili. G. Ladzarinidan ta’lim olgan, P. Veroneze va J.B.Pyatsettadan ilhomlangan. Asosan, … Read More