Bo'lim: V harfi

Vitaminlar (lotincha vita – hayot), darmon dori — tirik organizmning hayot faoliyati va normal moddalar almashinuvi uchun zarur bo’lgan organic birikmalar. Ular turli xil kimyoviy tuzilishga ega. Oziq moddalar tarkibida … Read More

Vokzal (inglizcha Vauxhall — Londondagi sayrgoh bog’ning nomi) — yo’lovchilar va transportga xizmat ko’rsatish uchun mo’ljallangan bino yoki binolar majmui. 17-asrda ingliz Jeyn xonim voks (Jane Vaux) London yaqiniga bog’va … Read More

Volter (Voltaire) 1-taxallusi; asl nomi Mari Fransua Arue (Arouet) j (1694. 21.11 – Parij – 1778. 30. 5) -frantsuz’ yozuvchisi, faylasuf, tarixchi. Frantsiya Fanlar Akademiyasi (1746), Rossiya Fanlar Akademiyasi faxriy … Read More

Verdikt (lotincha vere dictum — haq ran aytish) — ayrim xorijiy mamlakatlarda qasamyod etuvchi maslahatchilar (prisyajniylar)ning ayblanuvchi aybdor yoki aybdor emasligi to’g’risidagi xulosasi. Qasamyod etuvchilar Verdikti ular hay’ati (kollegiyasi) tomonidan … Read More

Ventil fotoelementi – yorug’lik energiyasini bevosita elektr energiyasiga aylantiradigan yarimo’tkazgich asbob. Ishi fotoeffekt hodisasiga asoslangan. 1953 yil kremniy (Si) monokristallidan f.i. k. 6% bo’lgan Ventil fotoelementi olindi, keyinchalik f. i. … Read More

Vena klassik maktabi – 18-asrning 2-yarmi va 19-asrning boshida Venada musiqa san’atida qaror topgan ijodiy yo’nalish. Asoschilari — Y. Gaydnva V. Mosart. L. Betxoven ijodi Vena klassik maktabining so’nggi va … Read More

Vengerka — serhosil olxo’ri navi. Vatani G’arbiy Yevropa. O’zbekistonda va Turkmanistonda ekiladi. Daraxti o’rtacha o’sadi, balandligi 4-5 metr. Bargi yirik, gullari yirik, oq, xushbo’y. O’zidan changlanadi. Mevasi yirik (45-50 gramm), … Read More

Vektor ko’paytma— vektor a ning vektor b ga ko’paytmasi; [a, ft] kabi belgilanadi va quyidagicha aniqpanadi: 1) vektor [a, b\ uzunligi v va b lar uzunliklarining ular orasidagi burchak <r … Read More

Velosiped sporti – velosiped bilan trek, shosse, past-baland joyda poyga qilish, shuningdek figurali yurish, velobol va velopolo musobaqalari. Yevropada 1860-yillarda paydo bo’lgan. 1896 yildan Olimpiya o’yinlari dasturiga kiritilgan; 1893 yildan … Read More

Vez aliy (Vesalius) Andrey (1514.31.12, Bryussel – 1564.15.10, Zante) — Uyg’onish davri tabiatshunosi va hozirgi zamon anatomiyasi asoschisi. 1539 yildan Paduya universitetida professor. Anatomiyani o’qitishda birinchi bo’lib o’likni yorish usulini … Read More