Bo'lim: V harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Voliy (arabcha-hokim, noib)-o’rta asrlarda Sharq mamlakatlarida viloyat hokimi (noibi). Voliylar xon va podshoh tarafidan tayinlanib, viloyatning mutlaq hokimi hisoblangan. Mustamlaka mamlakatlarga metropoliya tomonidan tayinlangan hokimlar ham Sharq manbalarida Voliy deb … Read More

Voyevoda (ruscha)-1) qo’shin boshlig’i, slavyan xalqlarida hukmdor. Rusda X asrdan ma’lum. Rossiya davlatida polk, otryad (XV asr oxiri-XVIII asr boshi), shahar (XVI asr o’rtasi-1775 yil) va viloyat (1719-1775 yillar) boshlig’i; … Read More

Vol (hindcha)-qadimgi hind og’irlik o’lchov birligi; ratsh, tula o’lchov birliklari bilan quyidagicha bog’langan: 1 Vol=3 ratsh=1/32 tula=0,3766 gramm.

Vodan, Votan-qadimgi germanlar xudosi, skandinavlarning Odin ilohiga to’g’ri keladi.

Vishnu-veda dinida olamlarni saqlab turuvchi va muhofaza qiluvchi xudo. Koinotning icki kuch-quvvatini ifodalagan. Brahma va Shiva bilan ilohiy triada (uchlik)ni tashkil etgan. Vishnuizm hinduizmga 2 asosiy oqimdan biri (ikkinchisi-shivaizm) bo’lib, … Read More

Vitse-qirolliklar (lotincha vice-o’rniga, evaziga va qirollik)-mustamlakachilik boshqaruvi shakli, bunda mustamlaka rahbari (vitse-qirol) cheklanmagan vakolatlarga ega bo’ladi va monarxning bevosita noibi hisoblanadi. Vitse-qirol unvoni merosiy bo’lmaydi. Yevropadagi ko’pgina davlatlar bunday mulklarga … Read More

Virtus-qadimgi rimliklarning ilohasi, harbiy jasorat ifodachisi. Marsning yo’ldoshi.

Vira (ruscha)-qadimgi rus va qadimgi skandinavlarda qotillik bilan jazo turi, qotildan pulli badal undirishni nazarda tutgan. Shuningdek, boshqa jinoyatlar uchun pulli jarima ham Vira deb atalgan. Viraning hajmi marhumning maqomi … Read More

Vimperg (nemischa Wimperg, Windberg-shamoldan himoya so’zidan)-gotika me’morchiligidagi baland, cho’qqisimon bezakli fronton, peshtoq va darchaning yuqori qismi. Vimperglar ravoqli, to’rsimon yoki o’yib ishlangan bo’rtma naqshlar bilan bezatilgan.

Villanlar (lotincha vill-pomestye)-Fransiya, Italiya, Germaniyada feodalizm davrida shaxsan ozod, lekin yer ijarachisi sifatida feodalga qaram dehqonlar; Angliyada krepostnoy dehqonlar (XII-XVI asrlar).