Bo'lim: V harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Vandalizm (germanlarning vandal qabilasi nomidan)-moddiy-madaniy boyliklarni xarob etish, yo’q qilish. Atamaning paydo bo’lishi Buyuk fransuz inqilobi davriga borib taqaladi. Hozirgi ma’nosida so’z ilk bor 1794 yili General shtatlar konventsiyasi a’zosi … Read More

Van (xitoycha)-qadimda va o’rta asrlarda Xitoy va Koreyada davlat hukmdorlari unvoni. Xitoyda zodagonlikning besh darajasi (gun, xou, bo, tszi, nan)ga kirmgan va ularning ustida turgan. Unvon chjou sulolasi davridan ma’lum. … Read More

Valiahd (arabcha-toju taxt merosxo’ri, voris)-podshoh yoki xonning tiriklik chog’ida o’z xohishi yoxud kasalligi tufayli o’z o’rniga tayin qilgan shaxs. Valiahd uning o’g’li yoki boshqa bir kishi ham bo’lishi mumkin. Valiahd … Read More

Vakus (estoncha vakus)-1) o’rta asrlarda estlar va livlarda ma’muriy-hududiy birlik (10-100 dehqon xo’jaligi); 2) Boltiqbo’yida XVII asrgacha obrok to’lash, natural majburiyatlarni bajarish va sud maqsadlarida dehqon-xo’jalik egalari yig’ilishi (yiliga 1-5 … Read More

Vakenbux (vakus va nemischa Buch-kitob)-Estoniya va Latviyada XIV-XIX asrlarda dehqon xo’jaliklari hamda ularning feodal majburiyatlari ro’yxati. XVII asrdan Vakenbuxda dehqonlarning majburiyatlari va davlat soliqlari qayd etib qo’yilgan. 1804 yilgi qonunga … Read More

Vayshiylar (sanskritcha)-Qadimgi Hindistonda 4 varnadan birining a’zolari. Dastlab o’z atrofiga to’la huquqli jamoachilarni, asosan, dehqonlar, chorvadorlarni, so’ngra savdogarlar, hunarmandlarning bir qismini ham birlashtirgan. O’rta asrlarda faqat savdo ahligina Vayshiylarga mansub … Read More

Vayu-zardushtiylikda shamol ilohi, osmon va yer, ezgulik va yovuzlik o’rtasidagi vositachi, harbiy soha homiysi.

Vazir (arabcha-yuk ko’taruvchi)-o’rta asrlarda Yaqin va O’rta Sharq davlatlarida, jumladan, O’rta Osiyo xonliklarida hukumat idorasi yoki kengashi (devon) boshlig’i. Vazirlar vaziri a’zam rahbarligida davlatni idora etish vazifalari bilan shug’ullangan. Vazirlar … Read More

Vaziri a’zam (arabcha-ulug’ vazir)-vazirlar boshlig’i. O’rta asrlarda hukumatning oliy idoralarini boshqargan yuqori mansabdagi shaxs. Hozirgi bosh vazir (bosh ministr) lavozimiga to’g’ri keladi.

Vagenburg (nemischa Wagen-arava, Burg-himoya)-to’rtburchak, doira yoki yarimdoira shaklidagi aravadan qilingan istehkom, ba’zan xandaq bilan mustahkamlangan. Qadimda (gallar, germanlar, xunlar) va o’rta asrlarda (salibchilar, shvetsariyaliklar, guschilar) qo’llanilgan.