Bo'lim: X harfi

Xonaki mushuklar – Mushuklar urug’iga mansub uy hayvoni. 50 dan ortiq zoti bor. Xonaki mushuklar yovvoyi mushukning shim. Afrika, O’rta dengiz mushugi (Liviya mushugi) kenja turidan kelib chiqqan. Eshitish, ko’rish, … Read More

Xomtok — tokni parvarish qilish usullaridan biri; kuzgi va bahorgi tok kesishning davomi. Xomtok qilingan tok havo, yorug’lik va quyosh nuridan to’la foydalanadi, kasallikka kam chalinadi; novda va mevalari yaxshi … Read More

Xolbeyn, Golbeyn (Holbein) Xans kichkina (taxm. 1497/98, Augsburg — 1543 yilning 7.10 yoki 29.11, London) — nemis rassomi va grafigi; Uyg’onish davrining yirik vakili. Otasi rassom Xans Xolbeyn Kattadan ta’lim … Read More

Xolmatov Niyozali (1947.20.2, Qo’rg’ontepa tumani) — miniatyurachi rassom, O’zbekiston Badiiy Akademiya akademik (1997), O’zbekiston xalq ustasi (2000). Moskva badiiy sanoat bilim yurtini tugatgan (miniatyura bo’yicha, 1973). Xolmatov ish faoliyatini Moskva … Read More

Xokkaydo — Yaponiyaning shimoliy qismidagi orol, kattaligi bo’yicha 2-o’rinda (Xonsyu orolidan keyin). Tinch okean va uning Yapon va Oxota dengizlari o’rab turadi. Maydoni 77,7 ming km2 (atrofidagi orollar bilan 78,5 … Read More

Xoja Ahmad maqbarasi – Samarqanddagi me’moriy yodgorlik (14-asr 60-yillari); Shohizinda xazirasining yuqori hovlisi (to’ri)da joylashgan. Maqbara peshtoqgumbazli, to’rtburchak tarhli (7,6×3 metr) xonadan iborat bo’lib, xona o’rtasida 4 ta Nomsiz sag’ana … Read More

Xovrenko Mixail Aleksandrovich (1866.17.3, Stepanakert shahri 1940. 24.11, Toshkent) — vinoshunos-kimyogar olim. O’zbekistonda vino sanoati tashkilotchilaridan biri. Moskva oliy texnika bilim yurtini tugatgan (1892). «Magarach»da kimyogar vinochi, 1909 yildan Moskva … Read More

Xoanalar (Yunoncha choane — voronka, voronkasimon teshik) — ichki burun teshigi. Xoanalar ayrim baliklar va quruqlikda yashovchi hayvonlar uchun xos. Panja qanotli va ikki xil nafas oluvchi baliqlar, suvda va … Read More

Xloroform, trixlormetan, SNS13 — o’tkir hidli, shirin ta’mli, rangsiz suyuqlik. Suyuqlanish temperaturasi -63,5°, qaynash temperaturasi 61,2°, zichligi 1148 kg/m3 (20° da). Suvda erimaydi, organic erituvchilar (spirt, efir va boshqalar) bilan … Read More

Xlorli ohak, oqartkich ohak — qo’shaloq tuzlar sa(OS1)2, SaS12, Sa(on)2 bilan kristallizatsiya suvidan iborat murakkab kompleks; xlor hidi keladigan quruq oq gigroskopik kukun. Tovar Xlorli ohak tarkibi 1,5 sa(Syu)2 1,5 … Read More