Bo'lim: X harfi

XUM — og’zi keng yirik sopol idish; suv, oziq-ovqat mahsulotlari sakdashda ishlatiladi. Balandligi 1,5 metrgacha bo’ladi. Loydan yasalib, Xumning belidan yuqori qismi chizma usulida handasiy naqshlar bilan bezatiladi, so’ng xumdonda … Read More

XUAYNAN — Xitoyning Sharqiy qismidagi shahar, Xuayxe daryosi bo’yida, Anxoy provintsiyasida. Aholisi 1,8 million kishi (1990-yillar o’rtalari). Toshko’mir havzasi markazi. Qora metallurgiya, konchilik mashinasozligi, qog’oz va o’g’itlar ishlab chiqarish, rezina, … Read More

XUBSUGUL, Kosogul — Mongoliyaning shimol qismidagi ko’l. Tog’ oralig’idagi tektonik botiqda, 1645 metr balandlikda joylashgan. Maydoni 2620 kilometr kvadrat, uzunligi 134 kilometr, eni 36 kilometrgacha. Eng chuqur joyi 238 metr. … Read More

XUBLIDHARVAR — Hindistonning Janub qismidagi shahar, Karnataka shtatida. Aholisi 825 ming kishi (2001). Transport yo’llari chorrahasi. Savdo-sanoat markazi. Mashinasozlik, ip gazlama sanoati, ko’nteri, sovun ishlab chiqarish korxonalari, temir yo’l ustaxonalari … Read More

XUBER ROBERT (1937.20.2, Myunxen) — nemis biokimyogari. Myunxen texnika universitetini tugatgan (1960). Martinsriddagi (Myunxen yaqinida) M.Planka nomidagi jamiyatning biokimyo institutida ishlaydi (1978 yildan institut direktori). Asosiy ilmiy tadqiqotlari murakkab Bioorganik … Read More

XUSUSIYLASHTIRISH – davlat mulkiga egalik huquqining davlatdan xususiy sub’ektlarga o’tishi jarayoni, xilma-xil mulkchilikni shakllantirish, iqtisodiyotni davlatlashtirishdan qaytish yo’llaridan biri. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish Xususiylashtirishdan tashqari shu mulk hisobidan boshqa nodavlat … Read More

XUSUSIY HUQUQ – fuqarolar va yuridik shaxslarning mulkiy va ayrim boshqa munosabatlarini tartibga soluvchi huquq tarmoqlari. Umum manfaatlarini tartibga soluvchi va muhofaza qiluvchi ommaviy huquqdan farqli ravishda Xususiy huquq yakka … Read More

XUSHBO’Y O’SIMLIKLAR – ayrim organlari yoki tanasining hamma qismida xushbo’y moddalar (ko’pincha efir moyi) hosil qiluvchi va saqlovchi o’simliklar.

X — o’zbek kirill alifbosining yigirma uchinchi harfi. Chuqur til orqa, sirg’aluvchi, shovqinli, jarangli undosh tovushni ifodalaydi. So’z boshi (xat, xizmat, xon), o’rtasi (baxt, daraxt, paxta, yaxshi)da ko’proq, so’z oxirida … Read More