Bo'lim: Y harfi

YIGIRISH MASHINASI – tolalar ni tozalab, titib, savab, tarab, olingan piltani qo’shib cho’zib yoki bo’shgina ximarib tayyorlangan pilikdan har xil yo’g’on-ingichkalikdagi ip oladigan mashina. Ishlatiladigan tolalar (jut, jun, zig’ir, paxta, … Read More

YIGIRISH — tolali o’simlik (jut, zig’ir, kanop, paxta), jun va ipak tolalaridan, kimyoviy tolalardan har xil yo’g’onlikka hamda turli fizikaviy xossalarga ega bo’lgan iplar tayyorlash jarayoni. Yigirish qo’lda va mashinalarda … Read More

YO’LDOSH, bola o’rni — bola tug’ilgach, ketidan tushadigan homila pardalari, plasentasi va kindigidan iborat a’zo: homilani ona tanasi bilan bog’lab turadi. Tug’ruqning Yo’ldosh tushish davrida plasenta va pardalar bachadon devoridan … Read More

YO’LAK — tor yo’l, ko’cha eshigi, darvozaxona bilan hovli, ichkari binolar orasidagi o’tish yo’li. Binolar orasida usti ochiq, ba’zan usti berk bo’lishi mumkin. Usti berk keng Yo’lak dalon ko’rinishini oladi.

YOSEMIT SHARSHARASI – Yosemiti-Krik daryosidagi sharsharalar kaskadi. Yosemit milliy parki hududida (AQShning Kaliforniya shtatida). Umumiy balandligi 727 metr, eng yuqoridagi Apper-Yosemiti sharsharasining balandligi .430 metr. To’lin suv davri tog’lardagi qorlar … Read More

YORUBA – Nigeriyadagi xalq (25,5 million kishi). Afrikaning Benin, Gana, Togo va boshqa mamlakatlarida ham yashaydilar. Umumiy soni 26,2 million kishi (1990-yillar o’rtalari). Yoruba tilida so’zlashadi. Dindorlari — xristianlar, shuningdek, … Read More

YORK — Keyp-York yarim orolidagi burun, Avstraliya materigining eng chekka shimol nuqtasi (10°4G j.k. va 142°32′ shq.u.). YORK — Buyuk Britaniyadagi shahar, Angliyada. O’z daryosi sohilidagi port. Transport yo’llari tuguni. … Read More

YOKOSUKA — Yaponiyadagi shahar, Xonsyu orolining Janubi-sharqida, Kanagava prefekturasida. Yirik port, temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 432,1 ming kishi (1995). Kemasozlik va kema remonti korxonalari, issiqlik elektr stansiyasi, harbiy zavodlar, to’qimachilik … Read More

YODOFORM, CHI, — sariq rangli, o’tkir hidli kristall modda. Suyuqlanish temperaturasi 119°, tarkibida 96,7% yod bor. Yorug’lik ta’sirida parchalanadi. Sanoatda natriy yoki kaliy yodidning spirtdagi eritmasini elektroliz qilish yo’li bilan … Read More

YODIDLAR — yodning metall yoki metallmaslar bilan hosil qilgan birikmalari, yodning ba’zi hosilalari. Yodidlarning aksarisi suv, spirt va organik erituvchilarda yaxshi eriydi. Yodidlar elementlar, ularning oksidlari yoki karbonatlariga vodorod yodid … Read More