Bo'lim: Yo harfi

YOSMIN, Jasmin (Jasminum) — zaytundoshlarning bir turkumi. Tropik va subtropik o’lkalarda 200 ga yaqin turi bor. Shulardan 2 turi dorivor (J. Officinall — Gruziyada va J. fruticans — Kopetdog’da) yovvoyi … Read More

YOSIN TIZMASI — Qashqadaryo viloyatining janubi sharqidagi tizma. Ko’hitang tizmasining shimoliy g’arbiy chekkasida joylashgan. Eng baland joyi 1401 metr, tizma Janub g’arbga tomon (1100 metr) pasayib boradi. Uzunligi 18 kilometr. … Read More

YOSIN — Qur’on 36-surasining nomi. 83 oyatdan iborat. Makkada nozil bo’lgan. Arabcha «yo» va «sin» harflaridan olingan. Ayrim mualliflar bu harflar Arabcha «yo, inson» iborasining qisqartirilgan shakli deb hisoblaydilar. Bu … Read More

YORG’UCHOQ — donni yormalash va un qilish uchun toshni yo’nib tayyorlangan qadimgi asbob. Yorg’uchoq ilk neolit davri (miloddan avvalgi 4 ming yillik) da paydo bo’lgan, milodiy Yorg’uchoq (Samarqand). 3—4 asrlargacha … Read More

YORG’UCHI — 1) Markaziy Osiyoda hukm surgan turkiy saltanatlarda davlat va shariat qonunqoidalari asosida ish ko’rgan amaldor shaxs. Yorg’uchi mahkamaga tushgan turli ishlarni ko’rish va hukm chiqarish bilan band bo’lgan. … Read More

YORG’U — 1) o’rta asrlarda (jumladan, mo’g’ullar va Temuriylar davlatida) fuqarolarning turli da’vo va shikoyatlariga oid yoki jinoiy ishlarni ko’rib, tegishli hukm chiqaradigan davlat organi, mahkama, sud; 2) mahkama, sud … Read More

YORUG’SEVAR O’SIMLIKLAR, geliofil o’simliklar — quyosh nuri tushadigan joylarda o’sadigan, soyaga chidamsiz o’simliklar. Yorug’sevar o’simliklarning barglari nisbatan qalin, barg hujayralari mayda, ustunsimon va g’ovak to’qimalarga yaxshi ajralgan, og’izchalari ko’p, barg … Read More

YORUG’LIKNING QUTBLANISHI yorug’lik to’lqinlari elektr yo va magnit N maydoni kuchlanganliklari vektorlarining yorug’lik nuriga tik tekislikda tartibli joylashuvi. Yorug’likning qutblanishi atamasini fanga I. Nyuton kiritgan, uning tabiatini J. K. Maksvell … Read More

YORUG’LIKNING QAYTISHI – sindirish koeffisienti turlicha bo’lgan ikki muhit chegarasi sirtiga tushuvchi yorug’likning o’zi kelayotgan muhitga qisman yoki to’la qaytishi. Ikki muhit chegarasining xossalari qanday bo’lishiga qarab, Yorug’likning qaytishining tabiati … Read More

YORUG’LIKNING YUTILISHI muhitdan o’tayotgan yorug’lik intensivligining yorug’likning muhitdagi zarralar bilan o’zaro ta’siri natijasida kamayishi. Bunda, odatda, muhit isishi, ionlanishi yoki atom va molekulalari g’alayonlanishi mumkin. Yutilgan yorug’lik kvanti yutuvchi muhit … Read More