Makaron sanoati
Makaron sanoati – oziq-ovqat sanoatining makaron mahsulotlari tay- yorlovchi tarmog’i. Makaron mahsulotlari maxsus makaronbop un (tarkibida kami- da 28-30% li kleykovina bo’lgan oliy va 1navli nonbop un)dan tayyorlanadi. Makaron mahsulotlari tayyorlashda ma- karon xamiriga boyituvchi kushimcha mahsulotlar (tuxum, qaymogi olinmagan quritilgan sut va b.) qushiladi. Maka- Ron mahsulotlarining oziqaviy iste’ – mol afzalligi shundaki, u fizik-kimyo- viy tarkibini yo’qotmasdan ko’p vaqt sak^panishi mumkin, suv tortmaydi, tashishga qulay, undan tez vaqtda tur- li taom tayyorlash mumkin, tarkibida- gi uglevod modlalar inson a’zolariga tez hazm bo’ladi. 14-a.ning o’rtalarigacha makaron mahsulotlarini tayyorlash, aso- san. uy sharoitlarida amalga oshiril- gan. 14-a. oxiriga kelib. Italiyada oddiy uskunalar b-n jihozlangan iexlarda makaron mahsulotlari ishlab chiqarila boshlangan. Italiyada 18-a.ning 60-y. larida ot b-n harakatga keltiriluvchi birinchi makaron f-kasi qurildi, key- inchalik bunday korxonalar Frantsiya va Germaniyada paydo bo’ldi. Rossiyada ilk makaron f-kasi Odessa sh.da 1797 y.la ro’yxatga olingan. X°z. makaron mahsulotlari tayyorlash texnologiyala- ri rivojlanib, xamirni qorish, ular- ga turli shakl berish, mahsulotlarni quritish kabi murakkab ishlar to’liq mexanizasiyalashtirilgan. O’zbekistonda dastlabki makaron mahsulotlari shilab chiqaradigan makaron f-kasi 30-y.larda Toshkentla qurilgan. 1940 y.da Respu- blikala 7 ming t makaron mahsulotlari ishlab chiqarildi. 1990-y.lar boshida O’zbeki-stonla «O’zdonmahsulot» davlat- aktsi-yadorlik kompaniyasi korxonalarida Italiya va Shveytsariya firmalari usku- nalari o’rnatilgan eng zamonaviy Maka- Ron tsexlari qurila boshladi. 2000-y.da shunlay tsexlar soni 75 tagacha etdi va 65 ming t turli PAV makaron mahsulotlari ishlab chikarildi. Bundan ta-shqari «O’zbekbirlashuv» aktsiyadorlik Kompani- yasi tarkibida 272 kichik makaron tsexla- ri faoliyat kursatadi. Ular tomonidan 2002 y.da 13,8 ming t mahsulot tayyorlan- gan. Jahonda makaron mahsulotlari i. ch., eksport qilish hamda iste’mol etishda Italiya, AQSh, Braziliya, Misr va Turkiya davlatlari etakchi o’rinda turadi. Ad.: Medvedev G.M., Texnologiya Maka- ronnogo proizvodstva, M., 1998. Po’lat Tursunxo’jaev.