Pauli printsipi

Pauli printsipi – kvant mexa- Nika printsipi, tabiatning asosiy krnu- ni; unga ko’ra, istalgan kvant sistema (atom, molekula, kristall va b.) da yarim butun spinli bir xil zarralar (mas, elektron, proton va h. k.) dan ikkitasi bir vaqtda aynan bir holatda bo’lishi mumkin emas. 1925 y.da V. Pauli kashf qilgan, P.p. dastlab atomdagi elektron- lar uchun, so’ngra yarim butun spinli zar- ralar (molekulalar, atomlar, atom yadro- lari, elementar zarralar) uchun ifoda- langan. Atom elektronining holati, shu elek-tronning to’liq energiyasi, orbital va magnit momenti, elektron spini 4 ta kvant soni b-n aniklanadi. P.p.ga ko’ra, atom yadrosiga yaqin bo’lgan elektron qobiq (K-qobiq) da 2 elektron, undan keyingi qobiq (L-qobiq) da 8 elektron va h.k. bo’ladi. P. p. Mendeleev davriy sistemasilya joylashgan elementlarning atomlarida yopiq elektron krbiklarning mavjudli- gini to’g’ri tushuntirib berdi; atom va molekula spektrlarini tushun-tirishda boshlang’ich manba bo’ldi.