Muallif: Admin

U harfi

UDOKAN

Admin

UDOKAN — Baykalortidagi tog’ tizmasi (Rossiya Federatsiyasi Chita viloyati va Saxa Respublikasi hududlarida). Uzunligi 250 kilometrdan ziyod, eng baland joyi 2515 metr. Gneys va kristalli slaneslardan tashkil topgan. Tizmaning yuqori … Read More

U harfi

UDEGEYLAR

Admin

UDEGEYLAR (o’zlarini udee, udeke deb ataydilar) — Primore va Xabarovsk o’lkalari (Rossiya Federatsiyasi)da yashovchi xalq. 1 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Udegey tilida so’zlashadi. Udegeylarda tabiat kuchlari va hayvonlarga sig’inish, shomonlik … Read More

U harfi

UGORLAR

Admin

UGORLAR — til jihatdan qardosh bo’lgan Ural ortidagi mansilar va xantilar, Dunaydagi vengerlar (mad’yarlar)ning umumlashma nomi. Finugor til guruhiga mansub ugor tillarida so’zlashadi. 12-asrga oid rus manbalarida vengerlarning ajdodlari «ugra», … Read More

U harfi

UVAL

Admin

UVAL — yon bag’irlari Nishab, cho’zilib ketgan qirlar. Tepasi yassi yoki salgina gumbazsimon, etagi yaqqol ko’zga tashlanmaydi. Uvalning nisbiy balandligi 200 metrdan oshmaydi.

X harfi

XALTALI BO’RI

Admin

XALTALI BO’RI, Tasmaniya bo’risi (Thylacinus cynocephalus) — yirtqich xaltalilarga mansub sut emizuvchi hayvon. Gavdasining uzunligi 100-130 santimetr, dumi 50-65 santimetr. Tanasi cho’ziq, oyoqlari uzun, orqa oyoqlarida 1 barmog’i yo’q. Xaltasi … Read More

X harfi

XALAJ TILI

Admin

XALAJ TILI — turkiy tillardan biri. Markaziy Eronda, Tehronning Janubi g’arbida tarqalgan. So’zlashuvchilar soni 20 ming kishi atrofida (o’tgan asr 80-yillari oxiri). Shevalari 2 guruhga — shimol va Janubiy guruhlarga … Read More

X harfi

XAYNAN

Admin

XAYNAN — Xitoydagi provintsiya. Janubiy Xitoy dengizidagi orolda. Materikdan Xaynan bo’g’ozi orqali ajralgan. Maydoni 34,3 ming kilometr kvadrat. Aholisi 7,5 million kishi (1999). Ma’muriy markazi — Xaykou shahri. Relefi, asosan, … Read More

X harfi

XAZANOVICH RAXIL LEYBOVNA

Admin

XAZANOVICH RAXIL LEYBOVNA (1906.9.10, Ukraina, Poltava viloyati Loxovisa shahri — 2002) — farmakognost, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1967), farmatsevtika fanlari doktori (1955), professor (1958), Xarkov farmatsevtika institutini tugatgan (1929). … Read More

I harfi

IDIOADAPTATSIYA

Admin

IDIOADAPTATSIYA (Yunoncha Idios – Maxsus, o’ziga xos va adaptasiya), allomorfoz — organizmlar yashash tarzining tashqi muhitning muayyan sharoitiga xususiy moslashuvi. Evolyutsiyaning Idioadaptatsiyaga mos keladigan yo’nalish allogenez deyiladi. «Idioadaptatsiya» terminini rus … Read More

G harfi

GREYDER

Admin

GREYDER (inglizcha grader, grade — tekislash) — yo’l ochish, ariq va zovurlar qazish, yer tekislashda ishlatiladigan mashina. Tirkama yoki o’ziyurar (avtogreyder), og’ir, o’rtacha va yengil xillari bor. Asosiy ish organi … Read More