Muallif: Admin

EKIN MAYDONI — qishloq xo’jalik ekinlari bilan band bo’lgan haydalma yerlar. Umumiy Ekin maydoni (ko’p yillik bog’lar, tokzorlar, o’rmonlardan tashqari barcha qishloq xo’jalik ekinlari bilan band bo’lgan yerlar), ayrim qishloq … Read More

EKIBASTUZ — Qozog’iston Respublikasi Pavlodar viloyatidagi shahar. Temir yo’l stantsiyasi. Pavlodardan 132 kilometr Janubi g’arbda. Aholisi 120,6 ming kishi (2002). Ko’mir qazib olinadi. Temirbeton buyumlari, ta’mirlash-mexanika, kontransport jihozlarini ta’mirlash, sut, … Read More

EKZOFTALM (Yunoncha — chaqchaygan ko’z) — ko’z soqqasining chaqchayib turishi. Bunda ko’z soqqasi oldinga bo’rtib chiqadi yoki boshqa tarafga siljib ketadi. Bazedov kasalligida, ko’z soqqasining shakli o’zgarganida yoki uning orqa … Read More

EKZOTERMIK REAKTSIYALAR — issiqlik ajralishi bilan boradigan kimyoviy reaktsiyalar. Yoqilg’ining yonish jarayoni, neytrallanish reaktsiyalari, oddiy moddalardan murakkab kimyoviy birikmalar hosil bo’lishidagi ko’pchilik reaktsiyalar va boshqalar Ekzotermik reaktsiyalar bo’ladi. Biror reaktsiya … Read More

EKZOSFERA (ekzo… va sfera) — atmosferaning eng siyrak tashqi qatlami. Ekzosferada zarralarning erkin yugurish yo’li kosmik fazoga uchib keta oladigan darajada katta bo’ladi. Ekzosferadagi «havo»ning massasi 10_sh atmosfera massasiga yaqin. … Read More

EFIRLAR — tarkibida kislorod bo’lgan organik birikmalar. Ular 2 guruhga: oddiy Efirlar (K — o —K1) va murakkab Efirlar (K soo K1) ga bo’linadi (bu yerda K va K1 — … Read More

EFIR MOYLI EKINLAR — efir moylari olish uchun yetishtiriladigan ekinlar guruhi; texnika ekinlari. Ayrim organlari (guli, urug’i, mevasi, poyasi, ildizpoyasi, bargi va boshqalar) yoki tanasida efir moylari (xushbo’y moddalar) to’playdi. … Read More

EFIR MOYLARI — uglevodorodlar, terpenlar, spirtlar, fenollar, aldegidlar, murakkab efirlar hamda ba’zi geterosiklik birikmalar aralashmasidan tashkil topgan uchuvchan suyuq moddalar. Efir moylari ko’pgina o’simliklar tarkibida bo’lib, ularga hid beradi. Spirt, … Read More

EFIR (Yunoncha) — yunon afsonasiga ko’ra, Olimp tog’i cho’qqisi yetgan va Olimp xudolari makoni hisoblangan eng yuqori yengil va shaffof havo qatlami. Yunon shoiri Gesiodning «Teogoniya» asari bo’yicha Efir go’yo … Read More

EFIOPLAR, itioplar, itoplar (Yunoncha anxiopz — quyoshda qoraygan), habashlar — 1) qadimda — Misrdan Janubda, Nubiya va hozirgi Efiopiya hududida yashagan aholi nomi; 2) Efiopiya aholisining umumiy nomlanishi. Umumiy soni … Read More