Muallif: Admin

ATALA — bug’doy, arpa yoki jo’xori unidan tayyorlanadigan taom. Atala parhez, shifobaxsh hisoblanadi. Kasal, holdan toygan, yangi ko’zi yorigan ayollarga Atala ichiriladi. Uni tayyorlash uchun qo’y yog’ini qozonda qizdirib, bug’doy … Read More

ATAKSIYA (Yunoncha ataxia — harakat tartibsizligi) — harakat koordinatsiyasining buzilishi. Harakat vaqtida muvozanatning o’zgarishi, tartibsizlanishi. Bemor xuddi mayet odamga o’xshab gandiraklab zo’rg’a yuradi. Ataksiyada faqat oyoq emas, qo’llar harakati ham … Read More

ATAKSIT — temir meteorit turi. Tarkibida 13% dan ortiq nikel hamda kamasit va tenit kabi minerallarning donador qotishmalari bo’ladi.

ATAKAMIT (Atakama cho’li nomidan) — mineral. Kimyoviy formulasi Si2(on)3S1. Atakamit prizmatik kristall, buyraksimon va tolasimon massa holida uchraydi. Qattiqligi 3-3,5; Sof og’irligi 3,8. Atakamit mis konlarining oksidlanish zonasida hosil bo’ladi. … Read More

ATAKAMA BOTIG’I – Tinch okeanning Sharqiy qismidagi chuqur suv osti botig’i. Janubiy Amerika materigining tik yon bag’ri bo’ylab joylashgan.

ATAKAMA — Janubiy Amerikadagi cho’l, Chilining shimolida. Tinch okean sohili bo’ylab, 22-27° janubiy qutb orasida, taxminan 1000 kilometrga cho’zilgan. Dengiz sathidan 500 metrdan 2000-3200 metrgacha balandlikda joylashgan. Dunyodagi eng qurg’oqchil … Read More

ATAKA BURCHAGI – 1) (aerodinamikada) —uchish apparati qanoti shaklining vatari bilan qanotning ilgarilama harakat tezligi yo’nalishi orasidagi burchak. Aerodinamik quvuraya qanot ilgarilama harakatlanmaydi, balki havo qanotga tomon harakatlanadi; bunda qanot … Read More

ATAVIZM (lotincha atavus — ajdod) — muayyan to’rning ayrim organizmlarida uning uzoq ajdodlarida mavjud bo’lgan, biroq evolyutsiya davomida yo’qolib ketgan belgilar paydo bo’lishi. Otlarda uchta barmoq bo’lishi, ko’p emchakli, dumli … Read More

ATABASKA — Kanadaning g’arbidagi ko’l, Makenzi daryosi sistemasida. Chuqurligi 60 metrgacha, maydoni 7,9 ming kilometr kvadrat. Sharqdan g’arbga tomon oy shaklida cho’zilgan. Shimoliy qirg’oqlari baland, qoyali, Janubi— pasttekislik. Oktabr oyining … Read More

ASXOB AR-RA’Y (Arabcha — fikr tarafdorlari) — ra’y, fikr va aql bilan hukm chiqaruvchi ulamolarga berilgan nom. Islom fanlaridan tafsir, fikd kabi sohalarda ijod qiluvchi olimlar ikki turga bo’linadi. Birinchi … Read More