ASTRONOMIK BIRLIK

ASTRONOMIK BIRLIK – astronomiyada masofa birligi; Yerdan Quyoshgacha bo’lgan o’rtacha masofaga teng. Astronomik birlikni aniqlash uchun Quyoshning gorizontal parallaksi aniqlanishi lozim. Astronomik birlikning aniq qiymati yerga juda yaqin keladigan sayyoralarni … Read More

ASTRONOMIK BELGILAR

ASTRONOMIK BELGILAR – Quyosh, oy, sayyoralar, zodiak yulduz turkumlari hamda sayyoralarning ro’para turish va birlashish nuqtalari, oy fazalari va b.ni ifodalash uchun ishlatiladigan shartli belgilar. Astronomiyaga oid adabiyotlarda, yilnomalar va … Read More

ASTRONOMIK ASBOB XATOSI

ASTRONOMIK ASBOB XATOSI – biron bir yoritqichni kuzatishda yoki kattalikni o’lchashda asbobning nuqsoni, noto’g’ri ishlashi va boshqa sabablarga ko’ra kelib chiqadigan xato. Hamma vaqt kuzatish va o’lchash natijalarini ko’paytirib yoki … Read More

ASTRONAVT

ASTRONAVT (astro… va Yunoncha nautike — kema yuritish) — ba’zi mamlakatlar (masalan, AQSh) da kosmonavt atamasi o’rnida ishlatiluvchi so’z.

ASTRONAVIGATSIYA

ASTRONAVIGATSIYA – dengiz kemasi, samolyot, yerning sun’iy yo’ldoshi, kosmik kemalar va boshqalarning harakat yo’nalishi va vaziyatini aniqlash usuli. Dengiz kemasi yoki samolyotning vaziyati va harakat yo’nalishini astronomik kuzatishdan aniqlash usullari … Read More

ASTROMETRIYA

ASTROMETRIYA (ostro… va Yunoncha metreo — o’lchayman) — astronomiya bo’limlaridan biri. Osmon jismlari vaziyatlarini va o’ziga xos xususiy harakatlarini aniqlash, ular oraligidagi burchakni o’lchash va yer yuzidagi joylarning geografik koordinatalarini … Read More

ASTROLYABIYA

ASTROLYABIYA (lotincha astrolibium), usturlab — joyning geografik koordinatalarini, vaqtni, ob’yektning azimutini, yulduzlarning chiqish va botish paytlarini, shuningdek amaliy astronomiyaning boshqa masalalarini hal qilishda ishlatiladigan ko’chma astronomik asbob. Astrolyabiya qadim zamonlardan … Read More

ASTROLOGIYA

ASTROLOGIYA (ostro… va Yunoncha logos — ilm) — ayrim kishilar va xalqlar taqdirini osmon yoritqichlarining vaziyatlariga qarab aytish bilan shug’ullanadigan ta’limot.

ASTROKOMPARATOR

ASTROKOMPARATOR (ostro… va lotincha sotrago — taqqoslayman) — kosmik jismlarning ikki fotosuratini yoki spektrogrammasini o’zaro solishtiradigan o’lchash asbobi. Astrokomparator ikki xil bo’ladi: Blink komparator va Stereo komparator. Astrokomparator xususiy harakatlari … Read More