ASSALOMU ALAYKUM

ASSALOMU ALAYKUM (Arabcha – sizga tinchlik, salomatlik tilayman) — musulmonlar o’zaro uchrashganda ishlatiladigan salomlashuv iborasi. Salom qabul qiluvchi «va alaykum assalom» («Sizga ham tinchlik, salomatlik tilayman»), deb javob qaytaradi. Assalomu … Read More

ASSA

ASSA (yuqori oqimida — ters) — Qozog’iston Respublikasining Jambul viloyatidagi Daryo. Uzunligi 253 kilometr, havzasining maydoni 9210 kilometr kvadrat. Qoratov tizmasidan boshlanib, Talas daryosidan g’arbroqda Mo’yinqumga singib ketadi. Qor, muzlik, … Read More

ASROROV QUDRAT

ASROROV QUDRAT (1953.29.7, Surxondaryo viloyati Sherobod shahri) — musavvir-kulol. O’zbekiston Respublikasi xalq ustasi (2000). Asrorov ijodida Surxon vohasining mehnatkash xalqi, go’zal tabiati o’z aksini topgan; milliy kulollik san’atini rivojlantirdi (ko’za, … Read More

ASSAMBLEYA

ASSAMBLEYA (Fransuzcha assemblee — Majlis) — 1) Majlis; 2) bir qator mamlakatlarda davlat hokimiyati oliy organining, shuningdek ayrim xalqaro tashkilotlar oliy organining nomi (masalan, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi).

ASRIY PARALLAKS

ASRIY PARALLAKS – Quyosh tizimining fazodagi harakati natijasida yulduzlarning parallaktik siljishi. Parallaktik siljish yulduzning ko’rinma ravshanligi (t), Quyosh apeksidan uzoqligi (ya) va galaktik kengligi (b) ga bog’liq. Agar X q … Read More

ASR

ASR (Arabcha — davr, vaqt) — 1) yuz taqvim yili (kalendar yil)ga teng vaqt oralig’i; masalan, 20-asr 1901 yil 1 yanvardan 2000 yil 31 dekabrgacha davrni o’z ichiga oladi; yuz … Read More

ASPIRATSION JIHOZLAR

ASPIRATSION JIHOZLAR – havo yoki gaz tarkibini va havodagi changni tekshirish uchun namunalar oladigan mexanik qurilmalar. Sanoat korxonalari, laboratoriya va ustaxonalarning chang, zaharli aralashma va gazlar ajraladigan tsexlari va xonalaridagi … Read More

ASPIRANTURA

ASPIRANTURA — uzluksiz ta’lim tizimining tarkibiy qismi, oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar (fan nomzodlari) tayyorlash shakli. O’zbekistonda Aspirantura 1930-yillarda tashkil etilgan. Aspirantura O’zbekiston Respublikasi fan va texnika davlat komiteti … Read More

ASPIRANT

ASPIRANT (lotincha aspirans — biror narsaga intiluvchi) —ilmiy yoki ilmiy-pedagogik ishga layoqati bo’lgan hamda ilmiy tadqiqot instituti yoki oliy o’quv yurti aspiranturasisa nomzodlik dissertatsiyasi ustida ilmiy tadqiqot ishlari olib borayotgan … Read More

ASPIDLAR

ASPIDLAR (Elapidae) — ilonlar oilasi, 41 — 43 urug’ga bo’lingan 181 turi bor, barchasi zaharli. Ustki jag’ida zahar oqib tushadigan egatchali bir juft tishi bor. Zahari kuchli, nervni falajlovchi ta’sir … Read More