Muallif: Admin

ARXEOLOGIYA XARITAGRAFIYASI — tarixiy xaritagrafiyaning maxsus tarmog’i; arxeologiya ma’lumotlari asosida turli xildagi tarixiy voqea va hodisalarni grafika asosida xaritaga tushirish. Arxeologiya xaritagrafiyasi tuzishda: a) arxeologik madaniyatlarning joylashuvini ko’rsatish; b) arxeologik … Read More

ARXEOLOGIYA INSTITUTI, O’zbekiston Fanlar Akademiyasi Arxeologiya instituti — O’zbekiston hududidagi moddiy madaniyat yodgorliklarini o’rganuvchi ilmiy muassasa. O’zbekiston Fanlar Akademiyasining Tarix va arxeologiya instituti negizida (1970 yil) Samarqandda tashkil etilgan. Arxeologiya … Read More

ARXEOLOGIYA YODGORLIKLARI – arxeologik tadqikotlarning ob’yekti bo’lib xizmat qiluvchi, yerning usti va ostida saqlanib qolgan qadimgi inshootlar va buyumlar. Arxeologiya yodgorliklari moddiy tarixiy manbalar bo’lib, ularni o’rganish bilan kishilik jamiyatining … Read More

ARXEOLOGIYA BUYUMSHUNOSLIGI — arxeologiyaning har bir arxeologik davrga oid buyum va jihozlarni o’rganadigan sohasi. Har bir buyumning o’ziga xos kelib chiqish va taraqqiyot tarixi bor. Hozirgi kunda ishlatilib turgan buyumlar … Read More

ARXEOLOGIYA (arxeo… va logiya), qadimshunoslik — qadimgi moddiy madaniyat yodgorliklariga asoslanib kishilik jamiyati o’tmishini o’rganuvchi fan. Mehnat qurollari, uy-ro’zg’or buyumlari, qurol-yarog’lar, zeb-ziynatlar, uy-joy, ustaxonalar, mudofaa va irrigatsiya inshootlarining qoldiqlari hamda … Read More

ARXEOLOGIK QAZISH – maxsus ruxsatnoma asosida yodgorliklar va madaniy qatlamni to’liq o’rganish imkonini beruvchi uslubga (avvalambor stratigrafik uslubga) rioya qilingan holda arxeologik yodgorliklarni tadqiq etish. Arxeologik qazish turli arxeologik tekshirishning … Read More

ARXEOLOGIK SINOV – arxeologik yodgorliklarni qayd etish (arxeologik xaritalar tuzish) va qazilma ishlari olib borish maqsadida o’tkaziladigan qidiruv ishlari. Arxeologik sinovda odatda har bir yodgorlik sinov tariqasida qisman qazib ko’rilib, … Read More

ARXEOLOGIK SANALASH – arxeologik yodgorliklarning yoshini aniqlash. Ularning sanasi yil, yuz yillar, ming yillarda mutlaq, aniq ko’rsatilishi hamda boshqa yodgorliklarga nisbatan aniqlangan nisbiy (ilgari, so’nggi) bo’lishi mumkin. Arxeologik sanalash arxeologik … Read More

ARXEOLOGIK MADANIYAT – o’ziga xos etnogragik xususiyatlari bilan ajralib turadigan muayyan davrga va hududga doir arxeologik yodgorliklar birligi. Ayrim yoki bir qancha belgilarga, xususan, sopol buyumlarning shakli, naqshi, marhumlarni dafn … Read More

ARXEOLOGIK KUZATISH – arxeologik jihatdan tekshirilmagan joylarda xo’jalik tashkilotlari ariq chiqarish, bino qurish, yer tekislash va hokazo paytlarida yer tagidagi ba’zi moddiy madaniyat yodgorliklari yo’q bo’lib ketmasligi uchun arxeologlarning o’sha … Read More