YOT JISMLAR

YOT JISMLAR — teri, quloq, burun, ko’z va boshqalar orqali organizmga tasodifan kirib, to’qimalar, a’zolar va bo’shliqlarda turib qolgan narsalar (o’q, Nina, Zirapcha va hokazo). Turmushda organizmga ko’pincha mayda Yot … Read More

YOSUMAN

YOSUMAN — folklor va yozma adabiyotda makkorlik ramzi bo’lgan salbiy personaj. Yosuman odatda aldov, qiyla bilan pok insonlarning hayotiga zomin bo’ladi. Qiz bilan ota, ona bilan o’g’il, oshiq bilan ma’shuq … Read More

YOSTIQTUMOR

YOSTIQTUMOR — ziynat buyumi, ayollar bo’yniga ilib, qo’ltig’i ostiga tushirib qo’yadigan taqinchog’i. Metall (asosan kumush va boshqalar) dan yostiq shaklida yasaladi, tana qismining ustidagi zanjiri bilan bo’yinga osiladi; tana qismining … Read More

YOSTIQPO’SH

YOSTIQPO’SH — yostiq ustiga tashlab qo’yiladigan yopqich. Matodan to’rtburchak shaklli qilib tayyorlanadi, turli choklar (yo’rma, iroqi, baxya va boshqalar) da kashta tikib bezatiladi. Zardo’zi usulida bezatilgan yostiq po’sh.

YOSTIQ

YOSTIQ — 1) bosh qo’yib yotiladigan, yonboshlab yoki suyanib o’tiriladigan uy ashyosi. Jildi gazlamadan tomonlari teng (murabba), to’rtburchak yoki dumaloq (bolish) shaklida tayyorlanadi, ichiga par, paxta, jun solib tikiladi; 2) … Read More

YOSMIN

YOSMIN, Jasmin (Jasminum) — zaytundoshlarning bir turkumi. Tropik va subtropik o’lkalarda 200 ga yaqin turi bor. Shulardan 2 turi dorivor (J. Officinall — Gruziyada va J. fruticans — Kopetdog’da) yovvoyi … Read More

YOSIN TIZMASI

YOSIN TIZMASI — Qashqadaryo viloyatining janubi sharqidagi tizma. Ko’hitang tizmasining shimoliy g’arbiy chekkasida joylashgan. Eng baland joyi 1401 metr, tizma Janub g’arbga tomon (1100 metr) pasayib boradi. Uzunligi 18 kilometr. … Read More

YOSIN

YOSIN — Qur’on 36-surasining nomi. 83 oyatdan iborat. Makkada nozil bo’lgan. Arabcha «yo» va «sin» harflaridan olingan. Ayrim mualliflar bu harflar Arabcha «yo, inson» iborasining qisqartirilgan shakli deb hisoblaydilar. Bu … Read More

YORG’UCHOQ

YORG’UCHOQ — donni yormalash va un qilish uchun toshni yo’nib tayyorlangan qadimgi asbob. Yorg’uchoq ilk neolit davri (miloddan avvalgi 4 ming yillik) da paydo bo’lgan, milodiy Yorg’uchoq (Samarqand). 3—4 asrlargacha … Read More

YORG’UCHI

YORG’UCHI — 1) Markaziy Osiyoda hukm surgan turkiy saltanatlarda davlat va shariat qonunqoidalari asosida ish ko’rgan amaldor shaxs. Yorg’uchi mahkamaga tushgan turli ishlarni ko’rish va hukm chiqarish bilan band bo’lgan. … Read More