YORUG’LIK

YORUG’LIK — inson ko’zi sezadigan (tebranish chastotasi 4,0YU14—7,5YU14 Gts) elektromagnit to’lqinlar. Bu vakuumning to’lqin uzunligi ~ 400 nm dan ~ 760 nm gacha bo’lgan to’lqinlar uzunligiga mos keladi. Spektrning infraqizil … Read More

YORUQQA QARAY OLMASLIK

YORUQQA QARAY OLMASLIK, fotofobiya — ko’zning tabiiy yoki sun’iy yoruqqa o’ta sezuvchanligi. Bunda ko’zdan yosh oqadi, xuddi bir narsa qadalayotgandek ko’z qovoqlari tortishib, og’riq paydo bo’ladi. Odatda, kishi normal yorug’likka … Read More

YORONGULDOSHLAR

YORONGULDOSHLAR (Geraniceae) ikki urug’pallalilar sinfiga mansub oila. Ko’p yillik va bir yillik utlardan, ba’zan yarim butalardan iborat. Barglari bo’lmali yoki butun, ba’zan patsimon ajralgan. Ko’pchilik turlarining gullari to’gri, ikki jinsli, … Read More

YORONGUL

YORONGUL, xushbo’y yorongul (Pelargonium roseum Willd.) — yoronguldoshlar oilasiga mansub bir yillik yoki ko’p yillik o’t yoki chala buta, efir moyli va manzarali o’simlik. O’rta Dengiz sohillarida, Zakavkaze va O’rta … Read More

YORMATOV SHERMAT

YORMATOV SHERMAT (1939.17.10, Farg’ona tumani) — xor dirijyori, kompozitor, bolalar xori san’atining faol targ’ibotchisi. O’zbekiston xalq artisti (1997). Toshkent davlat konservatoriyasini xor dirijyorligi mutaxassisligi bo’yicha tugatgan (1967). Toshkent shahridagi 99 … Read More

YORMATOV KOMIL

YORMATOV KOMIL (1904.2.5, Konibodom — 1978.17.11, Toshkent) — o’zbek kinorejissyor, tojik kinosining asoschisi. O’zbekiston xalq artisti (1955), Tojikistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1939), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1943). Birinchi … Read More

YORMAT MAXSUM

YORMAT MAXSUM (taxminan 1882— 1929) — Farg’ona vodiysida mustabid sovet rejimi va bosqinchi qizil armiyaga qarshi kurashgan istiqlolchilarning so’nggi bosh qo’mondoni (1923-29). Ulamo oilasida tug’ilib, yoshligida mukammal diniy tarbiya olgan. … Read More

YORMA

YORMA — oziq-ovqat mahsuloti; ko’pincha sholi, bug’doy, suli, arpa, grechixa, makkajo’xori, no’xat singari donlarni maxsus mashinada oklab (butun) yoki maydalab tayyorlanadi. Tarikdan oklangan so’k, sholidan guruch (oqshoq), bug’doydan manniy yormasi, … Read More

YORLIQ

YORLIQ — 1) turk-mo’g’ul xonlari e’lon qilgan yozma xujjatlar. Diplomatik notalar va davlatlararo bitimlar matni xam xon Yorlig’i jumlasiga kirgan. Biroq ko’pincha bu Yorliq Oltin O’rda, Qozon va Qrim xonlari … Read More