Bo'lim: A harfi

AXBOROT MASHINASI – katta hajmli axborotlardagi ma’lumotlarni saqlash, ularga ishlov berish, ularni izlash jarayonlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish uchun mo’ljallangan raqamli hisoblash mashinasi. Axborot mashinasi axborotni avtomatik tarzda tasniflaydi va uni … Read More

AXBOROT — 1) biron voqea haqidagi batafsil xabar, ma’lumot. Davlatlar o’rtasidagi muzoqaralar natijasida tuzilgan bitim yoki shartnoma to’g’risida hukumatning rasmiy xabari. Xalqaro huquqda ikki va undan ortiq davlatlar o’rtasida olib … Read More

AXBOR (Arabcha — xabarlar) — shialarning muqaddas rivoyatlari, Muhammad (sav) va Alining so’zlari, faoliyati to’g’risidagi rivoyatlar to’plami. Axbor sunniylarda muqaddas hisoblangan sunna (hadis to’plamlari) kabi Qur’ondan keyingi muqaddas manbalardan hisoblanadi. … Read More

AXBAXO’JAKASPI DOVONI – Surxondaryo viloyati bilan Tojikiston Respublikasi chegarasidagi dovon. Machitli tizma tog’ining shimoliy-Sharqiy qismida, Kishtut daryosi, Xo’jakaspi irmog’ining yuqori oqimida joylashgan. Balandligi 3870 metr. G’arbiy yon bag’irlari qor va … Read More

AXALTSIXE — Gruziya Respublikasidagi shahar. Aholisi 25 ming kishi (1999). Temir yo’l stantsiyasi. Batumi, Axalqalaki va Borjomiga boradigan avtomobil yo’llarining tuguni. Qo’ng’ir ko’mir qazib olish rayoni markazi. Kraxmal, pivo, gips, … Read More

AXALTAKA XARBIN YURISHLARI — rus qo’shinlarining Axaltaka (Turkmaniston) vohasini egallash maqsadida 1879, 1880-81 yillardagi yurishlari (rus manbalarida Axaltaka ekspeditsiyasi deb ataladi). 1869 yil Krasnovodsk (1992 yildan Turkmanboshi) shahriga asos solingach, … Read More

AXALTAKA OT ZOTI – salt miniladigan qadimgi ot zotlaridan biri. Xalq selektsiyasida Janubiy Turkmanistondagi Axaltaka voxasida yashagan turkmanlarning taka qabilasi yetishtirgan. Axaltaka ot zoti quruq issiq iqlimga moslashgani, nihoyatda chopqirligi … Read More

AXAL VILOYATI (sobiq Ashxobod viloyati) — Turkmaniston tarkibidagi viloyat. 1973 yil 27 dekabrda tashkil etilgan. Maydoni 95,4 ming kilometr kvadrat. Aholisi 875 ming kishidan ziyod (1997; Ashxobod shahri aholisisiz), asosan … Read More

AXAGGAR — Sahroi Kabir Markaziy qismidagi (Jazoir Janubiy) keng tog’lik. Asosan kembriydan oldingi kristalli slaneslardan tarkib topgan, usti tekis va zinapoyasimon tizmalardan iborat. Uchlamchi davr oxiri va to’rtlamchi davr boshida … Read More

AFG’ONLAR (o’zlarini pushtun, Patan deb ataydilar) — xalq, Afg’onistonning asosiy aholisi (10 million kishidan ortiq, 1992). 19 milliondan ortiq kishi (asosan ko’chmanchi va yarim ko’chmanchilar) Pokistonning shimoliy- g’arbida yashaydi. Qabila … Read More