Bo'lim: A harfi

ATMOSFERA TSIRKULYATSIYASI (lotincha circulatio — doiraviy aylanish) — gorizontal o’lchami materik va okeanlarga, qalinligi bir necha km dan o’nlab kilometrlarga teng bo’lgan juda katta ko’lamli havo oqimlari sistemasi. Materik va … Read More

ATMOSFERA FRONTLARI – meteorologik elementlari har xil bo’lgan ikki havo massasini ajratuvchi zonalar. Atmosfera frontlarida meteorologik elementlar gorizontal yo’nalishda keskin o’zgaradi. Yer yuzasiga yaqin qatlamda o’tish zonasining eni, odatda, 100 … Read More

ATMOSFERA FIZIKASI – atmosferada sodir bo’ladigan hodisalarning fizik qonuniyatlarini o’rganuvchi fan. Atmosferadagi termodinamik jarayonlar, atmosferaning tarkibiy tuzilishi, unda suv bug’larining quyumanishi, bulut, tuman va yog’inlarning hosil bo’lish jarayonlari, nurlanish, optik, … Read More

ATMOSFERA TO’LQINLARI – zichligi va harakat tezligi har xil bo’lgan ikki havo qatlami chegarasida hosil bo’luvchi va rivojlanuvchi to’lqinlar. Harakatdagi havo massalarining tezliklari farqi qancha katta, zichliklari farqi qancha kichik … Read More

ATMOSFERA STRATIFIKATSIYASI — atmosferada temperaturaning balandlik bo’yicha taqsimlanishi. Quruq yoki suv bug’iga to’yingan havoga nisbatan Atmosfera stratifikatsiyasi turg’un, beqaror yoki neytral bo’lishi mumkin. Atmosfera stratifikatsiyasining bunday holatlarini kuzatish uchun temperaturaning … Read More

ATMOSFERA OPTIKASI – geofizikaning Quyosh, oy va boshqa yoritqichlardan Yer atmosferasini yorib o’tib kelayotgan nur oqimlariga oid hodisalarni o’rganadigan bo’limi. Atmosfera optikasi asosan, yorug’lik nurlarining sinishi tufayli osmon gumbazida yoritqichlarning … Read More

ATMOSFERA OZONI – atmosferada kislorodga Quyoshning ultrabinafsha nurlari ta’siridan hosil bo’ladigan gaz. Kislorodning uch atomi birikmasidan iborat. Ultrabinafsha nurlar ta’sirida ikki atomli kislorod molekulasi atomlarga bulinadi. Bu atomlar bo’linmay qolgan … Read More

ATMOSFERA JARAYONLARI – atmosferaning bir tekis isimasligi va unda baroklinlikning (bir xil zichlik va solishtirma hajmga ega bo’lgan yuzalarning izobarik yuzalar bilan mos tushmasligi) rivojlanishi tufayli paydo bo’ladigan jarayonlar. Atmosfera … Read More

ATMOSFERA YOG’INLARI – bulutlardan yog’adigan yoki havoda suv bug’larining kondensatlanishi natijasida yer yuzasiga va o’simliklar sirtiga tushadigan tomchi yoki muz holatidagi suv. Bulutlardan yomg’ir, qor, ho’l qor va muz donachalari, … Read More

ATMOSFERA DISPERSIYASI – yoritkich (yulduzlar) tasvirining spektrlarga ajralishi. Yulduzdan kelayotgan turli to’lqin uzunligidagi nurlar yer atmosferasidan o’tishi jarayonida turlicha burchak ostida sinib tasvirda ranglarga ajraladi va shu sababli yoritqichning tasviri … Read More