Bo'lim: D harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Darg’acha (mo’g’ulcha)-mo’g’ullarda chorva xo’jaligini idora qiluvchi boshliq.

Darxon, Tarxon (mo’g’ulcha temirchi, kosib, ozod kishi)-Chingizxon va uning vorislari tomonidan hukmron sinf vakillariga, oddiy xalq orasidan chiqib, hokimlarga alohida xizmat ko’rsatgan kishilarga berilan unvon. Darxonlik imtiyoziga ega kishi har … Read More

Darra (forscha)-XX asr boshlarigacha Turkistondagi xonliklarda tan jazosiga hukm etilganlarni jazolash uchun ishlatilgan qamchinning bir turi. Eni 4-5 santimetrli 2-3 qavat qayish tasmadan tikilib, dastasi yog’ochdan ishlangan. Badanga qattiq tegsin … Read More

Darik-Qadimgi Eron oltin tangasi. Darikning paydo bo’lishini ahamoniylar podshosi Doro I (miloddan avvalgi 522-486) nomi bilan bog’laydilar. Bir Darik (og’irligi 8,4 gramm) 5,6 gramm og’irlikdagi 20 ta kumush tanga qiymatiga … Read More

Darziboshi (forscha, turkcha)-Buxoro xonligida xon saroyida kiyim tikuvchilar boshlig’i. Mirza Badi Devonning “Majma’ ul-arqom” (Moliya devoni qo’llanmasi) asarida (XVIII asr) Darziboshi boshqa saroy lavozimlari qatorida ko’rsatib o’tilgan.

Darvozabon-shahar, qal’a, saroy kabilar eshigini qo’riqlovchi shaxs.

Darvoza (forscha-darvoza, eshik)-shahar, qal’a, saroy, qo’rg’on, hovli va boshqalarning kirish joyiga o’rnatiladigan katta eshik, qopqa. Qadimda O’rta Osiyo shaharlarining atrofi qal’aband mudofaa devorlari bilan o’ralgan bo’lib, bir nechtadan Darvozalari (masalan, … Read More

Darvishlar jamoalari-darvishlar uyushmasi yoki birodarligi; Darvishlar jamoalarining o’z nizomnomalari, ruhoniylar iyerarxiyasi, turarjoylari-zaviya, xonaqohlari, pirlari va aziz-homiylari bo’ladi. Darvish tariqat murabbiysiga, murshidi yoki shayxi (pir, eshon, ustoz)ga itoatkor murid bo’lishi lozim. … Read More

Darvish (forscha)-1) kambag’al, so’fi, qalandar, faqir; tasavvuf maslaklaridan biriga mansub kishi; bola-chaqa va uy-dunyodan kechib, xudo yo’lini izlaydigan musulmon jamoalaridan birining a’zosi; 2) Allohdan boshqani qalbidan chiqarib tashlagan, tarkidunyo qilgan … Read More

Darbor (forscha-dargoh ma’nosida)-hukmdorning saroyi, o’rdasi, qarorgohi. Darbor ahli-saroy mulozimlari.