Bo'lim: F harfi

FOTOKIMYO — kimyoning yorug’lik ta’sirida sodir bo’ladigan reaktsiyalarni o’rganuvchi bo’limi. Fotokimyo optika va optik nurlanish bilan chambarchas bog’liq. Fotokimyoning ilk qonunlari 19-asrda paydo bo’ldi (Grotgus qonuni, Bunzen qonuni). Fotokimyo 20-asrning … Read More

FOTOIONLANISH, fotoionizatsiya — atom yoki molekulaning bir yoki bir necha foton bilan o’zaro ta’siri natijasida ionlanishi. Agar atom (molekula) uyg’onmagan bo’lsa, bir foton ta’sirida ionlanish yuz berishi uchun ionlashtirayotgan fotonning … Read More

FOTOMATERIALLAR — fotografiya va kinematografiyami fotografik tasvir hosil qilish uchun qo’llanadigan yorug’lik sezgir materiallar, ularga kimyoviy ishlov beradigan reaktivlar va yordamchi vositalar. Fotomateriallar yorug’lik sezgir komponentining kimyoviy tarkibiga qarab, kumushli … Read More

FOTODIOD (foto… va …diod) optik nurlanish ta’sirida bir tomonlama fotoo’tkazuvchanlik xossasiga ega bo’lgan yarimo’tkazgichli diod; fotoelektronika vositasi. Fotodiod elektronkovak (r—p) o’tishli yarimutkazgichli kristalldan iborat. Unda ikkita metall chiqish (biri r, … Read More

FOTOLITOGRAFIYA (foto… va litografiya) — 1) toshbosma qolipi tayyorlashning fotomexanik usuli; bunda tasvir negativnaya sirtiga yorug’lik sezgir qatlami qoplangan tosh (metall) ga ko’chiriladi. Nusxa ochiltirilgandan so’ng unga kimyoviy ishlov beriladi, … Read More

FOTOLYUMINESSENTSIYA – yorug’lik nurlari va ultrabinafsha nurlar vujudga keltiradigan lyuminessentsiya turi. Fotolyuminessentsiyaning optik spektrlari (103-0,1 mkm to’lqin uzunlikdagi elektromagnit nurlanish spektrlari) chiziqli, yo’l-yo’l va uzluksiz (tutash) bo’lishi mumkin. Ularning qandayligi … Read More

FREYDIZM — 3. Freyd falsafiyantropologik va psixologik kontsepsiyasining va shu asosda rivojlangan jami ta’limotlar va maktablarning umumiy nomi. Freydizm inson, jamiyat va madaniyatga taalluqli hodisalarni tushuntirish uchun Freydning psixologik ta’limotini … Read More

FREZALASH STANOGI – detallarning tashqi va ichki yuzalari (tekis va shakldor yuzalar), botiqlar va chiqiqlarga, aylanuvchi jism sirtlariga, rezba va tishli g’iddirak tishlariga freza yordamida kesib ishlov beruvchi stanok. Frezalash … Read More

FREYD (FREUD) ZIGMUND (1856.6.5, Frayberg, Avstriya-Vengriya—1939. 23.9, Kempsted, Buyuk Britaniya) — avstriyalik psixiatr vrach, psixolog. Freydizm asoschisi. 1902 yildan Vena universiteti professor, 1938 yildan Angliyada. Freydning dastlabki tadqiqotlari bosh miya … Read More

FRENBURG UNIVERSITETI, Albert Lyudvig nomidagi Freyburg universiteti — Germaniyadagi qadimgi universitetlardan biri. 1457 yil ersgersog Albrext VI tomonidan Albertin nomi bilan tashkil etilgan. Tarkibida teologiya, yuridik, badiiy va tibbiyot ftlari … Read More