Germaniya

Germaniya (Deutschland), Germa- niya Federativ Respublikasining (Bundesrepublik Deutschland), GFR — Markaziy Evropadagi davlat. Shim. va Boltiq dengizlari sohilida joylashadi. Mayd. 357 ming km2. Aholisi 82,16 mln. kishi (1999). Poytaxti — … Read More

Gerbitsidlar

Gerbitsidlar (lot. herba – o’t, o’simlik va caedo — o’ldiraman) — begona o’tlarni yo’qotishda qo’llaniladigan ki- myoviy moddalar. Q. x.da dala, bog’va tok- zorlar, o’tloqlardagi, yo’l yoqalaridagi be- gona o’tlarga … Read More

Geofizika

Geofizika — er sharining umumiy fizik xossalarini, uning qattiq, suyuq va havo qatlamlaridagi jarayonlarni o’rganadigan fanlar maj- mui. Uchta katta bo’lim: er fizikasi, gidrofizika va atmosfera fizikasi- dan iborat. G.ning … Read More

Geoxronologiya

Geoxronologiya (Geo… va xro- nologiya) (geologik yilnoma) — er po’stidagi tog’jinslarining hosil bo’lish ketma-ketligi va yoshi haqidagi ta’limot. Nisbiy va mutlaq g.ga bo’linadi. Nisbiy G. tog’jinslarining Stensen qonuni deb atalmish … Read More

Geosinklinal

Geosinklinal (Geo… va sin- klinal), geosinklinal mintaqa — er po’stining uzun (o’n, yuzlab km), nisbatan tor va chuqur cho’kmasi. Dengiz havzalari tubida vujudga keladi va odatda, er yoriqpari b-n chegaralangan, … Read More

Geomorfologiya

Geomorfologiya (Geo…, Yun. morphe — shakl va …logiya) — er yuzasi- ning relefi haqidagi fan. G. quruqlik hamda okean va dengizlar tubining tashqi qiyofasini, kelib chiqishi, Yoshi tari-xiy taraqqiyoti, hoz. … Read More

Geometriya

Geometriya (Geo… va metriya) — mat. ning predmet shakllari va shakily munosabatlarini o’rganadigan bo’limi. Er o’lchash b-n bog’liq ravishda paydo bo’lgan. Nomi shundan. Mas, ochiq tsilin- drsimon idishning shakli, hajmi, … Read More

Geologiya

Geologiya (Geo… va …logiya) — er po’sti va erning tuzilishi, tarkibi, harakatlari va rivojlanish tarixi haqidagi fanlar majmui. G.ning dast- labki davri uzoq o’tmishdan boshlanib tog’jinslari, minerallar, rudalar haqidagi ma’lumotlar … Read More

Geokimyo

Geokimyo (Geo… va kimyo) — erning kimyoviy tarkibi, kimyoviy elementlar va ularning barqaror izotoplarining Er va turli geosferalarda tarqalish va bir joydan ikkinchi joyga ko’chish qonuniyatlarini o’rganuvchi fan. G. ter- … Read More

Geografiya

Geografiya (Yun. Geo… va …grafik) — Erning geografik qobig’i, uning struktura va dinamikasi, alohida kom- ponentlarini hududlar bo’yicha o’zaro ta’siri va taqsimlanishini o’rganadigan fanlar majmui. Antik dunyo G’arb olim- lari … Read More