Bo'lim: G harfi

GEOPOTENTSIAL — yerning tortish kuchi va erning sutkalik aylanishi natijasida hosil bo’lgan markazdan qochma kuchlardan iborat kuch maydoni. Uning Quyosh, oy va koinotdagi boshqa jism hamda yer atmosferasi massasiga ham … Read More

GEODEZIK BELGILAR – joylarda geodezik punktlarni belgilash va mahkamlash uchun quriladigan yer usti inshootlari (ustunlar, piramidalar, yog’och yoki metall moslamalar va boshqalar) hamda yer osti qurilmalari (beton monolitlar va boshqalar). … Read More

GARMONIK ANALIZATOR (matematikada) — davriy funktsiyalarni trigonometrik qatorlarga yoyish va integrallar bilan ifodalash koeffisentlarini hisoblaydigan asbob. Har qanday Garmonik analizator tarkibiga kiritish qurilmasi, ko’paytirish qurilmasi va integrallash qurilmasi kiradi. Garmonik … Read More

GANDIKAP (inglizcha handicap) 1) sport musobaqasida raqib tomonlarning kuchini baravarlashtirish maqsadida kuchsizroq tomonga engillik berish. Belgilangan shartlar buyicha beriladigan yengillik (masofa yoki vaqtni qisqartirish) fora deyiladi. Fora darajasi musobaqa qatnashchilarining … Read More

GANGLIY (Yunoncha ganglion — tugun) — 1) nerv tuguni; nerv hujayralari, tolalari va ular atrofidagi to’qimalar to’plami. Vegetativ nerv sistemasida ko’proq, bosh miya va orqa miyada kamroq bo’ladi; 2) bo’g’im … Read More

GAN PAVEL VIKTOROVICH (1894.29.6, hozirgi Sebej shahri, Rossiyaning Pskov viloyatida — 1967.29.1, Toshkent) — manzarachi rassom, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1965). 1928 yilda O’rta Osiyoga kelib, Samarqandda, 1935 yildan … Read More

GAMILTON — Kanadaning Janubdagi shahar, Ontario provintsiyasida. Aholisi 600 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Ontario ko’lining g’arbiy sohilidagi port (yuk ortib tushirish 15 million tonna). Xalqaro aeroport. Mamlakatning yirik madaniy va … Read More

GAMILTON (HAMILTON) UILYAM ROUAN (1805.4.8, Dublin — 1865.2.9, Dansink) — irland matematigi va mexanigi. Irlandiya Fanlar Akademiyasi prezidenti (1837 yildan), Dublin universiteti astronomiya rasadxonasi professor va direktori (1827 yildan). Kompleks … Read More

GAMBIYA (Gambia), Gambiya Respublikasi (Republic of Gambia) — G’arbiy Afrikadagi davlat. G’arbda Atlantika okeani bilan tutash. Maydoni 11,3 ming kilometr kvadrat. Aholisi 1,24 million kishi (1997). Poytaxti — Banjul shahri. … Read More

GALAPAGOS OROLLARI (ispancha galapago — toshbaqa) — tinch okeanning ekvator qismidagi bir guruh (13 ta yirik va bir qancha mayda) orollar. Janubiy Amerikadan 1000 kilometr g’arbda, Ekvador Respublikasi tarkibida. Eng … Read More