Bo'lim: G harfi

GEYZENBERG (HEISENBERG) VERNER KARL (1901.5.12, Vyursburg – 1976.1.2, Myunxen) — nemis nazariyotchi-fizigi. Kvant mexanika asoschilaridan biri. Noaniqliklar munosabat ta’riflab bergan (1927). Yoyilish matrisasi degan tushunchani fanga kiritgan (1943). Ilmiy ishlari … Read More

GEYDELBERG ODAMI – pitekanqoya qoyalarga yaqin qazilma odam. Geydelberg shahri yaqinidagi Mauer qishlog’idan Geydelberg odamining pastki jag’i topilgan (1907). Qadimligi 400 ming yilga yaqin. Unda iyak bo’lmay, tuzilishi xuddi maymunnikiga, … Read More

GEGEMONLIK (Yunoncha hegemonia — rahbarlik, hukmronlik) — hukmron bo’lishga, boshqa mamlakatlar va xalqlar ustidan hukmronlik qilishga intilishga asoslangan siyosat. Gegemonlik — davlatlar va xalqdar teng huquqligining bevosita aksi, xalqaro munosabatlarda … Read More

GEBBELS YOZEF PAUL (1897.29.10- 1945.1.5) -1933 yildan fashistlar Germaniyasi targ’ibot idorasining boshlig’i. Irqchilik, zo’ravonlik va bosqinchilik urushlarining g’oyaviy rahnamosi. 1944 yilda yoppasiga harbiy safarbarlik bo’yicha imperiya vakili qilib tayinlangan. Germaniya … Read More

GVAYAK SMOLASI — gvayak daraxti (Guaiacum offi cinale)ning o’zagi tarkibida (22% gacha) uchraydigan smola. Qizil-qo’ng’ir rangli bo’lib, spirt, atseton, efir va ishqorlarda eriydi. Suyuqlanish temperaturasi 85°, zichligi 1200 kg/ m3. … Read More

GVADIANA (Arabcha, vodiy — daryo va lotincha anas — Gvadiananing qadimgi nomi) — Ispaniya va Portugaliyadagi daryo. Uzunligi 820 kilometr, havzasining maydoni 68 ming kilometr kvadrat. La- Manch platosidan boshlanib, … Read More

GATCHASOY — Navoiy viloyati Nurota tumanidagi soy. Gatchasoy Nurota tog’ tizmasining uncha baland bo’lmagan shimoliy g’arbiy yon bag’irlaridan oqib tushuvchi 8 ta mayda irmoqning qo’shilishidan hosil bo’ladi. Uzunligi 18 kilometr. … Read More

GATAULIN RADION (1965.23.11, Toshkent) — yengil atletikachi, jahon chempioni (1994). Xizmat ko’rsatgan sport ustasi (1988). Langar bilan sakrashda bir necha bor O’zbekiston, sobiq Ittifoq va Yevropa chempioni (1982, 1983, 1986, … Read More

GASTROSEL (gastro…va Yunoncha koilia — bo’shliq), birlamchi ichak — ko’p hujayrali hayvonlar embrionida gastrulyasiyaning invaginatsiya yo’li bilan hosil bo’lish vaqtida shakllanadigan gastrula bo’shlig’i. Gastroselning devori invaginatsiya bo’layotgan birlamchi ektsudermadan vujudga … Read More

GARNITURA, to’plam (Fransuzcha qarniture) — muayyan maqsad uchun mo’ljallangan narsalar yig’iidisi: 1) mebel Garniturasi (garnitur) — vazifasi jihatidan umumiy bir maqsadga qaratilgan (zal, oshxona, yotoqxona yoki kabinetni jihozlash uchun zarur … Read More