Bo'lim: G harfi

GAZ RULI — samolyotlar, raketalar, kosmik kemalar va boshqalar uchish apparatlarini boshqarish uchun mo’ljallangan qurilma. Parvozning havo ruli uncha samara bermaydigan qismida (ko’tarilish va pasayishda, uchishning dastlabki uchastkalarida, havosiz bo’shliqlarda) … Read More

GAZ RAZRYADI — tashqi elektr maydon ta’sirida gaz yoki gazlar aralashmasidan elektr tokining o’tish jarayoni. Mustaqil va nomustaqil xillarga bo’linadi. Gaz yoki gaz aralashmalarida tashki ionlashtiruvchiga bog’liq bo’lmagan razryad mustaqil … Read More

GAZ PECHI — tabiiy gaz, koks, generator gazi, domna gazlari yoki ularning aralashmalari bilan ishlaydigan pech. Gaz pechining tuzilishi oddiy, o’tga chidamli g’ishtdan teriladi. Qattiq yoqilg’i yoki suyuq yonilg’i bilan … Read More

GAZ DVIGATELI — gaz holatidagi yoqilg’i yoki yonilg’i bilan ishlaydigan ichki yonuv dvigateli. Unda yoqilg’i sifatida tabiiy gazlar yoki qattiq yoqilg’idan gaz generatorida olinadigan sun’iy gazlar hamda metallurgiyadagi chiqindi gazlar … Read More

GAZ ANIQLAGICH — konlar va sanoat binolari atmosferasidagi zararli gaz (Masalan, metan) miqdorini aniqlaydigan asbob. Metanning issiqdik o’tkazishini o’lchashga asoslangan. Asbob karbonat angidrid (SO2)ni va namlikni yutuvchi kolonka, qabul qilgich, … Read More

GADFILD PO’LATI [ingliz metallurgi R. A. Gadfild (1858-1940) nomidan] — yukori bosimlar yoki zarbiy ta’sirlarga, yeyilishga (ishqalanishga) qarshiligi yuqori bulgan po’lat. Tarkibida marganes (11-14%) va uglerod (0,9—1,3%) miqdori ko’pligi bilan … Read More

GAGAT (Yunoncha gagates — qora qahrabo) — toshko’mirning to’q qora, o’ta yaltiroq turi. Qayishqoq. Sinish yuzasi chig’anoqsimon. Qattiqligi 3-3,5. Sosf og’irligi 1,3—1,4. Dengiz loyqalari ostida ko’milib qolgan daraxt qoldiqlarining metamorfizmga … Read More

GAGARIN — Jizzax viloyati Mirzacho’l tumanidagi shahar (1974 yildan). Tumanning ma’muriy markazi. Kosmonavt uchuvchi Yu. A. Gagarin nomi bilan ataladi. Yaqin temir yo’l stantsiyasi — Erjar. Gagarindan Jizzaxgacha bo’lgan masofa … Read More

GAVAYI OROLLARI, Sandvich orollari — tinch okeandagi arxipelag. Orollar 3600 kilometrga cho’zilgan 24 ta vulkan orolidan iborat. Balandligi 4205 metr. (Mauna-Kea uchgan vulkani). Eng yirik orollari: Gavayi, Maui, Molokai, Oaxu … Read More

GABROVO — Bolgariyadagi shahar. Yantra daryosining ikkala sohilida, Stara-Planina tog’laridagi Shipka dovoni yaqinida joylashgan. Aholisi 83 ming kishi (1990). Mashinasozlik (to’qimachilik sanoati uchun mashinalar, radioelektronika) sanoati rivojlangan. To’qimachilik, shu jumladan … Read More