Bo'lim: G harfi

Gaz termometr — t-Rani o’lchash asbobi. Ishi ideal gaz bosimi r yoki hajmi V ning t-raga bog’liqligiga asoslangan: pV=RT (R — gaz doimiysi). T-ra shkalalarini tuzish t-Rani g.t. vositasida o’lchashga … Read More

GAZ TURBINASI YONILG’ISI – gaz turbinasisa ishlatiladigan uglevodorod gazlari yoki suyuq neft. Gazsimon G. t. yo. (tabiiy gazlar) magistral gaz quvurlarining gaz haydash st-yalarida ishlaydigan gaz turbinali kurilmalarda, suyuq g. … Read More

GAZ TO’LDIRISH STANTSIYASI -avtomobillarga gaz to’ldirish kompressorst-yasi.Mamlakatnimuqobilyoqilg’iga bo’lgan ehtiyojini qondirish maqsadida 1984 y.da «O’zbektransgaz» ICHB tarkibida «O’zbekavtogaz» boshqarmasi tashkil etildi. So’ngra u O’rta Osiyo respublikalari va Qozog’istondagi jami g. t. … Read More

GALMIROLIZ (Yun. halmuros – sho’r va lusis — parchalanish), suvosti nurashi — birlamchi cho’kindilarning dengiz ostida erishi, oksidlanishi va b. jarayonlar ta’sirida kimyoviy va mineral tarkibining o’zgarishi. Cho’kindi hosil bo’lish … Read More

Galton, Golton (Galton) Frensis (1822.16.2, Birmingem — 1911, 17.1, London) — ingliz psixologi va antropologi. Oksford va Kembrij un-tlarining faxriy D-ri. Evgenikaning asoschilaridan biri. G. birinchilardan bo’lib, eksperimental va matematik … Read More

GALVANOSTEREOTIPIYA – bosma qolip tayyorlashning elektrolitik usuli (q. Stereotipiya). B. S. Yakobi kashf qilgan (1838). Bo’rtma bosma qolipi (klishe) dan mum, plastmassa yoki qo’rg’oshin matrisa tayyorlab olinadi. So’ngra unga elektrolitik … Read More

Galvanometr (galvano… va …metr) — juda kichik tok, kuchlanish va elektr mikdorini o’lchaydigan asbob. Ishi elektr toki maydoni b-n magnit maidonining o’zaro ta’siriga asoslangan. Ishlash tarziga ko’ra, magnitoelektrik, elektromagnit, elektrodinamik … Read More

Galvanomagnit hodisalar -elektr toki oqayotgan qattiq o’tkazgichlarning elektr xossalariga magnit maidonining ta’siri yuzaga keltirgan hodisalar. Tok o’tayotgan o’tkazgichda qo’shimcha elektr potentsiallar farqi hosil bo’ladi yoki elektr qarshiligi o’zgaradi. Bunga sabab … Read More

GALVANOKAUSTIKA (galvano… va Yun. kaustikos — kuydiruvchi, lovillatuvchi), galvanotermiya, elektrokaustika — 1) elektr tokida qizdirilgan maxsus uchliklar (galvanokauterlar) b-n tirik to’qimalarni kuydirish usuli. Bunda o’zgarmas elektr toki manbalari yoki yoritish … Read More

GALVANIK ELEMENTLAR -elektr toki manbalarining umumiy nomi; elektrolit va unga botirilgan ikkita turli xil metall plastinka (elektrod)Lyan iborat. Bunday elementlarning yaratilishiga italyan olimi, fiziolog L. Galvani jonivorlar ustida o’tkazgan tajribalar … Read More