Bo'lim: I harfi

IQTISODIY FAOL AHOLI – aholining daromad keltiradigan ijtimoiy foydali mehnat bilan band bo’lgan qismi (xizmat ko’rsatish sohasi xodimlari, shaxsiy yordamchi xo’jaligida ishlovchilar, bola tarbiyasi bilan mashg’ul bo’lganlar ham kiradi). Ko’pgina … Read More

IQTISODIY TIZIM – iqtisodiy mahsulotni ishlab chiqarish, taqsimot, ayirboshlash va iste’mol jarayonida paydo bo’ladigan asosiy iqtisodiy munosabatlarning shakl va mazmunini belgilab beradigan, mamlakatda tarixan paydo bo’lgan yoki joriy etilgan, amal … Read More

IQTISODIY HAMKORLIK VA TARAQQIYOT TASHKILOTI, Organisation for Economic Cooperation and Dovelopment (OECD) — Yevropadagi davlatlar birlashmasi. 1948 yilda AQSh tashabbusi bilan Yevropani tiklash bo’yicha Amerika iqtisodiy va moliyaviy yordamini (Marshall … Read More

IQTISODIY QONUNLAR – kishilik jamiyatining hamma bosqichlarida moddiy ne’matlarni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste’mol munosabatlarini boshqarib turuvchi ob’yektiv qonunlar. Kishilik jamiyati va ishlab chiqarish munosabatlari vujudga kelishi bilan amal … Read More

IQTISODIY TSIKL – umumiy iqtisodiy faollikning muayyan yillar davomida davriy yuksalib va pasayib, tebranib turishi; bir necha yillar davomida iqtisodiyotda yuksalish va pasayishning davriy takrorlanib turishi, yuksalish, tanglik, depressiya, jonlanish … Read More

IQTISODIY XAVFSIZLIK – mamlakat, hudud, firma, kompaniyaning iqtisodiy inqirozga uchrash xavfidan himoya qilish bo’yicha ko’radigan chora-tadbirlari majmui. Rivojlangan mamlakatlarda Iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlash maqsadlarida yirik firma, kompaniyalarda maxsus xizmatlar tashkil qilinadi. … Read More

IHOTA DARAXTZORLARI – qishloq xo’jalik ekinlari, chorvachilik fermalari, kanallar, aholi punktlari, avtomobil va temir yo’llar, suv omborlari va boshqa ob’yektlarni tabiatning noqulay hodisalari (qurg’oqchilik, tuproq eroziyasi, sel, qor va boshqalar)dan … Read More

IQTO, iqto’, iqta (Arab.) — Movarounnahr, yaqin va O’rta Sharq mamlakatlarida o’rta asrlarda hukmdor tomonidan katta xizmatlari evaziga in’om qilingan chek yer. Iqto egasi iqtodor deb atalgan. Iqto haqida dastlabki … Read More

IQTISODIY HUQUQ VA ERKINLIKLAR — insonning iqtisodiy sohadagi yuridik imkoniyatlarini belgilovchi konstitusiyaviy huquqlar majmui. Mazkur imkoniyatlarning xarakteri va mohiyati pirovard oqibatida muayyan jamiyatdagi iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy tuzumni belgilab beradi. … Read More

IQTISODIY HAMKORLIK TASHKILOTI (IHT) — a’zo mamlakatlarning iqtisodiy, madaniy, fan va texnikaviy hamkorligi bo’yicha tashkil etilgan xalqaro mintaqaviy tashkilot. IHT 1964 yida Eron, Pokiston va Turkiya tomonidan «mintaqaviy hamkorlikni rivojlantirish» … Read More