Bo'lim: P harfi

Pechak (Convolvulus L.) — pechak- doshlar oilasiga mansub bir yillik va ko’p yillik chirmashuvchi yoki ilashib o’suvchi o’simliklar turkumi, begona o’t. 250 dan ortiqturi bor. Uzbekiston- da 5 turi — … Read More

Peshovar — Pokistonning shim.- g’arbiy qismidagi shahar. Bar daryosi (ko- bulning irmog’i) bo’yida, Haybar dovoni- dan 18 km narida, shim.-g’arbiy chegara viloyatining ma’muriy markazi. Aholisi 988 ming kishi (1998). Transport … Read More

Peshrav (fors. — oldinda yuruvchi) — 1) ashula yo’llarida cholg’u muqad-Dima vazifasini bajaruvchi kuy tu-zilmasi. Bastakorlik ijodiyoti rivojlanishi ja- rayonida P. mustaqil cholg’u kuy sifatida shakllangan. 14— 17-a.larda «P.»nomi ayrim … Read More

Pyotr I [1672.30.5(9.6), Moskva -1725.28.1(8.2), Peterburg] — rus pod- shosi (1682 y.dan), Rossiyaning 1-im- peratori (1721 y.dan). Podsho Aleksey Mixaylovich (1629-76)ning kichik o’g’li. Rossiyaning davlat, har-biy va madaniyat arbobi, diplomat. … Read More

Pilla tortish, pilla chuvish, — pilla qobig’idan xom ipak olish jara- yoni. Bir necha bosqichni o’z ichiga oladi. Dastlab pilla kapalak ochmasligi uchun issiq havo yoki bug’da unga ishlov beri- … Read More

Piodermiya (Yun. ruop — yiring va derma) — terining yiringli ka- salligi. Teriga yiring paydo qiluvchi mikroblar — stafilokokk va strepto- kokklar, goho ayrim mikroorganizmlar — pnevmokokklar, ko’k yiring ta-yokchasi … Read More

Pirgeliometr (Yun. pyr — olov, helios — Quyosh, metr — o’lchayman) — Quyosh nurlariga tik o’rnatilgan yuza- ga to’g’ri tushayotgan kuyosh nurlanishi kuvvatini o’lchaydigan asbob. Evropa- da Ongstryom P. i. … Read More

PIRGEOMETR (Yun. pyr — olov, ge — Er va … metr) — er sirtining effek- TIV nurlanishi (ya’ni er sirtining be- vosita nurlanishi b-n atmosferaning ro’para nurlanishi farqi)ni o’lchash uchun … Read More

Pireney tog’lari – Evropaning Jan.-g’arbidagi tog’sistemasi. Ispaniya, Frantsiya va Andorra hududlarida. Ta- biiy sharoitlariga qarab P.t. G’arbiy, Markaziy va Sharqiy qismlarga bo’li- nadi. Biskay qo’ltig’idan O’rta dengizga- cha 450 km … Read More

Pirrotin (Yun. pyrrotes — cho’g’day qizil yoki quyuq sariq), magnit kolchedani — sulfidlar sinfiga mansub mineral. Tarkibi G’e, KS. Qo’shimcha sifatida Ni, Co bo’ladi, hamda qat-tiq qorishmalari (xalkopirrotinlar) uchraydi. Geksago- … Read More