Bo'lim: P harfi

Pemza (lot. pumex — g’ovak) — nor-don vulkan shishasinnng serg’ovak (g’ovakligi 60-70%dan baland) turi. Tarkibida ko’pincha boshqa turli kri- stalli donachalar (plagioklaz, kvars, piroksen va b.) qo’shilgan bo’ladi. Struk- turasi … Read More

Pelte effekti, elektro-ter- mik effekt — bir-biriga kavsharlan- gan turli jinsli ikkita o’tkazgich yoki yarimo’tkazgichdan tashkil topgan zanjir orqali o’zgarmas elektr toki o’tganda ularning bir-biriga tegib turgan joy- ida tokning … Read More

Peloponnes urushi (mil.AV 431-404 y.lar) — Yunoniston tari-XI- dagi eng yirik urush; yunon polislari ittifoklari: Delos (Afina boshchiligi- da) va Peloponnes (Sparta boshchiligida) o’rtasida sodir bo’lgan; butun Yunoniston va Jan. … Read More

Perovskiy Vasiliy Alekseevich (1795.19(20).2, Pochep sh., xrz. Bryansk viloyati – 1857.8(20).12, Alupka] — rus harbiy arbobi, general-ad’yutant (1833), kavaleriya generali (1843), graf-(1855 y.dan). 1812 y.gi Frantsiyarossiya uru- shi va rus-turk … Read More

Perov Aleksandr Petrovich (1935.7.1, Chimkent sh., Krzog’iston) — rangtas-vir ustasi. O’zbekiston xalq rassomi (2002). P. Benkov nomida- gi Respublika rassomlik bilim yurti (1955) va Toshkent teatr va rassomlik san’ati in-ti … Read More

Pernambuku — Braziliyaning shim,-Sharqiy qismidagi shtat. Mayd. 98,9 ming km2. Axrlisi 7,9 mln. Kishi (2000). Ma’muriy markazi — Resifi sh. Yirik sha-harlari: Orlinda, Jabuatan, Kabu, Karuaru. Shtatning katta qismini o’r-qirli … Read More

Perisikl (peri… va Yun. Kyklos — doyra), perikambiy — o’simliklar ildizi, ba’zan poyasi birlamchi meri- stema hujayralari qavati. P. Epiderma ostida joylashgan, o’tkazuvchi tsilindrni o’rab turadi. Bir yoki bir necha … Read More

Parnik (rus.) — usti oynavand romlar yoki shaffof plyonka b-n yopila- digan inshoot. Asosan, karam, bodring, pomidor, gul ko’chatlari etishtiriladi. Sabzavotchilikda P.ning bir va ikki nishabli; chuqur va er ustki; … Read More

Patogenez (Yun. pathos — kasal- lik va … genez) — kasallik va uning ayrim belgilari paydo bo’lishi hamda rivojlanishidagi jarayonlar majmui; patologiyanint bir bo’limi. Hujayra, to’qima va a’zolarning shikastlanishi, orga-nizmning … Read More

Patologiya (Yun. pathos — kasal- lik va ..logiya) — nazariy va klinik tib- biyot sohasi; kasallikning paydo bo’lish sa-babi, rivojlanish qonuniyati, kechishi va okibatini o’rganadi. Patologik ja- rayonlarning umumiy qonuniyatlari … Read More