Bo'lim: R harfi

Romb (Yunoncha rombos — pirildoq, aylanuvchi) — tomonlari o’zaro teng bo’lgan yassi to’rtburchak. Rombning xossalari: 1) diagonallari o’zaro perpendikulyar; 2) Rombning diagonallari uning burchaklarini teng ikkiga bo’ladi. Rombning diagonallari kesishgan … Read More

Rotametr (lotincha rotare — aylantirmoq va metr)— 1) suyuqlik yoki gaz sarfi o’lchanadigan asbob. Rotametr konussimon vertikal naydan iborat. Suyuqlik yoki gaz shu nayda pastdan yuqoriga harakatlanadi. Nay ichidagi qalqovuch … Read More

Rok opera — musiqali teatr janri. 1960-yillarda myuzikl hamda rok musiqannig ifodaviy vositalari negizida yuzaga kelgan («sochlar», G. Makdermot, 1967; «Qutulish», T.Lin, 1969 va boshqalar). Unda operaga xos ariya, xor, … Read More

Russo (Rousseam) Jan Jak (1712.28.6, Jeneva — 1778.2.7, Ermenonvil, Parij yaqinida) — frantsuz faylasuf ma’rifatparvari, yozuvchisi, kompozitori. Frantsuz sentimentayaizmining yirik vakili. Malay, xattot, murabbiy, musiqa o’qituvchisi va boshqa ishlarda ishlagan. … Read More

Rus-fors urushlari (19-asr) Zakavkazening hukmronlik qilish uchun Rossiya bilan Eron o’rtasidagi urushlar: 1) 1804-13 yillardagi rus qo’shinlarini zakavkazedan olib chiqib ketish haqidagi ultimatum rad etilgach, Eron tomonidan boshlangan. Rus qo’shinlari … Read More

Rumshevich Leonid Vladimirovich (1905.13.5, Peterburg — 1953.30.5, Toshkent) — selektsioner olim. O’rta Osiyo paxtachilik va ipakchilik institutini tugatgan (1932). Soyuznixi Markaziy selektsiya stansiyasining «Paxtaliko’l» tayanch punkti mudiri (1932— 37), SoyuzNIXI … Read More

Ruminiya zilzilasi, Vrancha zilzilasi — 1977 yil 4 martda Sharqiy Karpat tog’larining Vrancha massivi (Ruminiyaning Vrancha uezdi)da ro’y bergan. Episentrda zilzila kuchi 8 ball bo’lgan. Zilzila o’chog’i 100-110 kilometr chuqurlikda … Read More

Ruminlar (o’zlarini — romanlar deb atashadi; lotincha romanus — «Rimlik» dan) — xalq, Ruminiyaning asosiy aholisi (20,55 million kishi). Umumiy soni 21 million kishi (1990-yillar o’rtalari), jumladan, Rossiya Federatsiyasida 6 … Read More

Rumiy Jaloliddin (1207, Balx — 1273, Ko’nya) — shoir va mutafakkir. Tasavvufdagi mavlaviya tariqatining asoschisi. Arab, fors va turkiy tillarida ijod qilgan. Otasi Bahouddin Valad Sufiylar va fiqh donishmandi bo’lgan. … Read More

Rudakiy Abu Abdullo Ja’far (858, hozirgi Tojikiston Respublikasi Panjakent tumani Panjrudak qishlog’i — 941) — fors-tojik shoiri. Fors-tojik she’riyati asoschilaridan biri. Yoshligidan she’riyat va musiqaga ixlos qo’ygan, adabiyotni, arab tilini … Read More