Bo'lim: S harfi

Sport anjomlari va jihozlari — jismoniy tarbiya va sport mashg’ulotlari, musobaqalari uchun muljallangan aslahalar, maxsus qurilma va asbobuskunalar. Xalqaro yoki milliy (sportning milliy turlari uchun) sport federasiyalari tasdikla- gan standartlar … Read More

Sporalilar (Sporozoa) — bir hujayralilar kenja dunyosiga mansub g’ayvonlar tipi. Xivchinlilardan kelib chiqqan. S. turli hayvonlar va odam- ning hujayra, to’qima va organlarida parazitlik qilib, og’ir kasalliklarni keltirib chiqaradi. Parazit … Read More

Sporalar (Yun. spora — sochish, sepish, ekish, urug’) — 1) zamburug’lar va o’simliklarda ko’payish uchun xizmat qiladigan maxsus hujayra. Zamburug’lar va tuban o’simliklarda mitoz (mitospo- ralar), yuksak o’simliklarda meyoz (Mei- … Read More

Spondilit — umurtqa pog’onasining surunkali yallig’lanishi. Ko’pincha sil kasalligi sabab bo’ladi. Zaxm, aktinomikoz, stafilokokk infek- tsiyasi (umurtqa pog’onasining o’tkir va surunkali osteomielitm), revmatizmga aloqador artrit va b. kasalliklarda S. kamroq … Read More

Spondilyoz (Yun. spondylos — umurtqa) — umurtqa pog’onasining Su- runkali kasalligi. Umurtqalarning suyak to’qimalari yuzasida o’simtalar o’sib ke- tishi tufayli umurtqalar shaklining o’zgarishi. Moddalar almashinuvining buzilishi organizmda ohak tuzlarining ko’p … Read More

Split — Xorvatiyadagi shahar. Adriatika dengizi sohilidagi port. Aholisi 190 ming kishi (1998). Aero- porti xalqaro ahamiyatga ega. Atrofida- gi shaxarlar bilan yirik sanoat tuguni- ni tashkil qiladi. Kemasozlik, tsement, … Read More

Splenomegaliya (Yun. splen ta loq va megas — katta) — taloq (qora jigar)ning kattalashuvi. Ko’pincha taloq kasalliklari (o’smalar, kistalar, AB- stsesslar)da, umumiy infektsiyalar (sep- siz, bezgak, ich terlama, tepkili terlama … Read More

Spitamen (Yun. — Spitamenes, sug’dcha — Spitamana) (?—mil. AV. 328) — Sutdiyonada Vatan ozodligi yo’lida Alek- sandr (Iskandar)ga qarshi ko’tarilgan xalq qo’zg’oloni (q. Spitamen qo’zyuloni) rahbari. Yozuvchi V. V. Yanningyozishi- … Read More

Spitak zilzilasi – 1988 y. 8 dek. ertalab Armanistonning tog’li r-nida sodir bo’lgan. Magnitudasi 7,0, kuchi 9 balldan ortiq. Zilzila o’chogidan ajralib chiqqan energiya 10″ joulga teng bo’lib, er yuzasida … Read More

Spirt loklar — ba’zi smo- lalarning 90-95% li etil spirtdagi eritmasi (30-40%li). S.l. parda hosil qiluvchi moddalar — tabiiy smolalar (shellak, yumshok, kopallar, sandarak, mastike, kanifol, akaroid) xamda Fe- nolaldegid … Read More