Bo'lim: Yo harfi

YORUG’LIKNING SOCHILISHI muhitda tarqalayotgan yorug’lik dastasining mumkin bo’lgan barcha yo’nalishlarda og’ishi. Muhitning har xil jinsliligi va yorug’likning modda zarralari bilan o’zaro ta’siri yorug’likning sochilishiga sabab bo’ladi. Bunda yorug’likning intensivligi, spektri … Read More

YORUG’LIKNING SINISHI yorug’lik ikki shaffof muhitning bo’linish chegarasidan o’tayotganda tarqalish yo’nalishining o’zgarishi. Bir jinsli izotrop shaffof muhitlarning yassi va uzun bo’linish chegarasida yorug’lik nurlarining sinishi Snellius — Dekart sinishi qonuni … Read More

YORUG’LIK QABUL QILGICHLAR elektromagnit to’lqinlarni, ya’ni optik nurlanishlar energiyasini boshqa turdagi energiyaga aylantiradigan, yorug’lik oqimini qayd qilish yoki o’lchashga imkon beradigan qurilma. Ularning xossalarini, turlarini ifodalaydigan muhim parametrlari bo’sag’a sezgirligi, … Read More

YORUG’LIK O’TKAZGICH yorug’lik energiyasini ma’lum masofaga yo’naltirib uzatuvchi qurilma. Metall bilan qoplangan, yaxshi silliqlangan, ichki sirti yorug’lik nurini juda yaxshi qaytara oladigan tsilindr yoki konus shaklidagi naylardan iborat; ular, asosan … Read More

YORUG’LIK ETALONLARI yorug’lik birliklari: ravshanlik, yorug’lik kuchi, yorug’lik oqimi, yoritilganlikni aniq o’lchash uchun qabul qilinadigan namunalar. Asosiy etalon, etalonnusxa va ish etalonlari bor. Platinaning qotish temperaturasi 2042,1 K da nurlanadigan, … Read More

YORUG’LIK TEXNIKASI nur (infraqizil, ultrabinafsha va ko’rinadigan nurlar) energiyasini hosil qilish, taqsimlash va undan foydalanish hamda yorug’lik energiyasini boshqa tur energiyaga aylantirish masalalari bilan shug’ullanadigan fan va texnika sohasi. 17 … Read More

YORUG’LIK TEZLIGI elektromagnit (jumladan, yorug’lik) to’lqinlarining tarqalish tezligi; fizikaning asosiy doimiylaridan biri; har qanday fizik ta’sirlarning eng yuqori chegaraviy tarqalish tezligi; eng aniq qiymati s=299 792 458 ± 1,2 m/s … Read More

YORUG’LIK SEZGIR MATERIALLAR— yorug’lik nuri ta’sirida fizik-kimyoviy jihatdan o’zgaradigan materiallar (foto yoki kinoplyonkalar, foto qog’ozlar). Fotografiya va kinematografiyada Yorug’lik sezgir materiallar tayyorlashda ishlatiladigan yorug’lik sezgir modda sifatida, ko’pincha, kumushning galoid … Read More

YORUG’LIK MANBALARI ko’rish sezgisi bilan idrok etiladigan elektromagnit to’lqinlar (to’lqin uzunligi, taxminan, 400 dan 750 millimetrgacha) manbalari. Yorug’lik manbalari issiqlik, elektr yoyi, elektr uchquni va gaz yoritqich manbalarga bo’linadi. Yuqori … Read More

YORUG’LIK YILI — yulduzlararo masofalarni o’lchash birligi; yorug’lik nurining bir tropik yilga o’tadigan yo’li. Bir Yorug’lik yili = 63277 astronomik birlik = 0,3068 parsek = 9,461012 kilometr.