Bo'lim: Z harfi

ZARDO’ZLIK — bezak san’ati turi; amaliy san’atning zar (tilla va kumush suvi yuritilgan) ip, nozik sim, ipak bilan kashta tikib bezak yaratadigan sohasi. To’rtburchak chambarakka (korcho’pga) o’rnatilgan Baxmal, shoyi, movut, … Read More

ZARDO’ZI — zar (tilla yoki kumush suvi yuritilgan) ip, ipak va boshqalar bilan kashta tikib bezak yaratish usuli va shu usulda bezatib tayyorlangan kiyim, badiiy buyumlarning nomi (masalan, Zardo’zi do’ppi, … Read More

ZARDUSHTIYLIK, zoroastrizm — miloddan avvalgi 7—6 asrlarda vujudga kelgan din. Asoschisi — Zardusht. So’nggi tadqiqot xulosalariga qaraganda, O’rta Osiyo, xususan, Xorazm Zardushtiylik vatani bo’lgan. O’rta Osiyo, Eron, Afg’oniston, Ozarbayjon hamda … Read More

ZARDUSHT, Zaratushtra (Avesto tili bo’yicha), Zoroastr (Yunoncha) (miloddan avvalgi taxminan 618, Xorazm — miloddan avvalgi 554, Balx)— zardushtiylik asoschisi; Movarounnahr, Xuroson va Eron xalqlarining birinchi voizi, shoir, din peshvosi; payg’ambar. … Read More

ZARDOB KASALLIGI — davolash yoki maxsus —seroprofilaktika maqsadida odam organizmiga begona oqsil (hayvonlarning immun zardoblari) yuborilganda ro’y beradigan allergik reaktsiya. Ilgari tegishli zardob (mas, qoqshol yoki difteriyaga qarshi zardob) qabul … Read More

ZARDOB, zardoblar — yuqumli kasalliklarning yoki mikroblar va hayvonlar zaharidan zaharlanishning oldini olish va davolash maqsadida organizmga yuboriladigan modda. Zardobni ilon, qoraqurt, chayon, shuningdek, boshqa zaharli hayvonlar zahariga qarshi qo’llash … Read More

ZARGARLIK SANOATI – yuksak badiiy ishlov berish yo’li bilan nodir metallar va qimmatbaho toshlardan, shuningdek, boshqa metallardan buyumlar, taqinchoqlar ishlab chiqaradigan sanoat tarmog’i. Zargarlik sanoatida xom ashyo sifatida qimmatbaho va … Read More

ZARDEVOR — kashta tikib bezatiladigan badiiy buyum; uy bezagi. Eni 40— 70 santim, uzunligi uy devorini qamrab oladigan qilinadi. Uy devorining yuqori qismiga shiftga taqab gir aylantirib qoqiladi. Baxmal, sidirg’a … Read More

ZARGARTOG’ (Hayotboshi tog’i) — Shimoliy Nurota tizmasidagi tog’. Samarqand va Jizzax viloyatlari chegarasida joylashgan. Uzunligi 15 kilometr. Markaziy qismining balandligi 2000 metrdan ziyod. Eng baland joyi — 2169 metr. Zargartog’ … Read More

ZARGARTEPA — arxeologik yodgorlik, qasr xarobasi (7-10 asrlar) Samarqand shahrining Sharqiy qismida, Sattepa mavzesida. 1936 yil O’zbekiston davlat tarix muzeyi ekspedisiyasi topib o’rgangan, 1986-87 yillarda esa Arxeologiya intining Samarqand otryadi … Read More