INFRAQIZIL FOTOGRAFIYA

INFRAQIZIL FOTOGRAFIYA -fotofafiya sohasi; infraqizil nur- lanishdan foydalanib tasvir hosil qilish usullari majmuidan iborat. Surat olishda to’lqin uz. 760 dan 1500 nm gacha bo’lgan infraqizil elektromag- nit nurlanishlardan foydalaniladi. I. f. bevosita yoki bilvosita usullar- da amalga oshiriladi. Bevosita usulda infraqizil nurlarga sezgir fotopla- stinka yoki plyonkalar (infrafo-toma- teriallar) qo’llanadi. Bilvosita usul- da fotoapparatning ob’ektivi oldiga o’rnatiladigan maxsus elektron-optik tizimli moslama ishlatiladi. U narsa- ning ko’zga ko’rinmaydigan tasvi-rini ko’zga ko’rinadigan tasvirga aylantirib, tasvir ravshanligini ham kuchaytirib beradi. Bunda ko’zga ko’rinadigan nurla- nishlar (yorug’lik) ni seza oladigan oddiy fotoplyonkalar b-n qorong’ida xam foto- suratlar olish mumkin (rasmga q.). I. f. ning oddiy fotografiyaga nis- batan ko’pgina afzalliklari bor. Mas, infraqizil nurlar bir jinsli bo’lmagan muxit (atmosfera tumani) dan o’tga-nida ko’zga ko’rinadigan nurlanishga nisba- tan kam sochiladi, intensivligi deyarli o’zgarmaydi, shuning uchun I. f. yordamida uzokdagi ob’ektlarning aniq tasvirla- rini olish mumkin. Ko’zga ko’rinadigan va infraqizil nurlanishlarning jism (muhit) lardan o’tish va qaytish koeffi- tsientlari har xil. Shu sababli I. f. da oddiy yoruglikda ko’zga ko’rinmaydigan detallarni infraqizil nurlanishlar yordamida ajratish mumkin. I. f. ning bunday xususiyatlaridan, mas, bota-Nika- da o’simliklar kasalliklarini (2-rasm). Qora ko’ylak kiygan qo’g’irchoq fotogra- fiyasi: a — ko’zga ko’rinadigan nurla- nishda; b — infraqizil nurlanishda. Inf-raqizil fotografiyada kiyimning turli rangda bo’lishi uning turli Mate- riallardan tayorlanganligini ko’rsatadi (bu materiallarning infraqizil nur- lanishni qaytarish qobiliyati turlicha- dir). Ergash Nazirov.