ASTROKOLORIMETRIYA

ASTROKOLORIMETRIYA (astro… va lotincha color — rang, metron — o’lchash) — har xil ranglarda osmon yoritqichi yorug’ligini o’lchash orqali uning fizik ko’rsatkichlarini o’rganish bilan shug’ullanadigan soha. Yoritqichdan kelayotgan no’rni har … Read More

ASTROIQLIM

ASTROIQLIM—joy va iqlimning astronomik kuzatishlarga ta’siri. Biror joyning Astroiqlimini o’rganishda teleskopik kuzatishlar olib borib, kechalari yulduzning miltillashi, osmonning tiniqligi va yoritilganligi, kunduz kunlari esa Quyosh diski chetining yoki Quyosh dog’ining … Read More

ASTROIDA

ASTROIDA (astro… va Yunoncha eidos — shakl) — R radiusli o’zgarmas aylananing ichki tomoni bo’ylab radiusli ikkinchi aylana harakatlanganda kichik aylanadagi nuqtaning traektoriyasini ifodalovchi chiziq. Giposikloidlarning bir turi.

ASTRODINAMIKA

ASTRODINAMIKA — osmon mexanikasining bo’limi. Yerning sun’iy yo’ldoshi, kosmik kema, sayyoralararo stansiya va kosmik apparatlarning harakat nazariyasini o’rganadi. Astrodinamikani ba’zan «kosmodinamika», «osmon ballistikasi» deb ham atashadi. Har qanday sun’iy kosmik … Read More

ASTRODATCHIK

ASTRODATCHIK — biror sayyora yoki yulduzga tomon yo’nalishni aniqlash uchun sun’iy yo’ldosh yoki avtomatik stansiya bortiga o’rnatiladigan asbob; sezgir fotopriyomnik va yordamchi radioelektron apparatlar bilan jihozlangan ixcham teleskop. Astrodatchik yoritqichga … Read More

ASTROGRAF

ASTROGRAF (astro… va … graf) — osmon yoritqichlarini fotografik usulda kuzatish uchun mo’ljallangan teleskop. U ko’pincha optik o’qlari bir-biriga parallel ikki truba: osmon yoritqichlarini suratga tushiradigan asosiy va kuzatilayotgan yoritqichga … Read More

ASTROGNOZIYA

ASTROGNOZIYA – yulduz turkumlari va ravshan yulduzlarning osmon sferasida joylashishi haqidagi bilim. Astrognoziya olam tomonlari va vaqtni taqribiy aniqlashda hamda meteorlar, kometalar, ravshanligi o’zgaruvchan yulduzlar va yangi yulduzlarni kuzatishda katta … Read More

ASTROV MIXAIL SERGEYEVICH

ASTROV MIXAIL SERGEYEVICH [1882.19.9 (2.10) – 1957.23.4 – Toshkent] – O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1941). professor (1932), tibbiyot fanlari Doktori (1935), TOSHTI fakultet jarrohligi kafedrasi mudiri (1932— 56), O’zbekiston … Read More

ASTROBOD

ASTROBOD — o’rta asr shaharlaridan. Hozirgi Eronning shimolida joylashgan kichik bir shahar bo’lib, Go’rgon deb ataladi.

ASTROBIOLOGIYA

ASTROBIOLOGIYA (astro… va biologiya) — koinotda hayotning barcha ko’rinishdagi (mikroorganizmlar darajasidan yuqori tsivilizasiyagacha) turlarini o’rganadigan fan. Astrobiologiya astronomiya, biologiya va biokimyoning yutuqlariga tayanadi va ayrim masalalarni echishda kosmik biologiya, kosmik … Read More