Asas

Asas (turkiycha) — hukmdor saroyi, qarorgohi yoki lashkargohi posboni, tungi soqchi. Alisher Navoiy asarlarida faol qo’llanishda bo’lgan; «oqibat bir kun asaslar bordilar va ani zindondin band bila sudrab chiqardilar» («Mahbub … Read More

Asarxaddon

Asarxaddon (ossuriycha Ashshuraxiddin) — Ossuriya podshosi (miloddan avvalgi 680 — 669). Fuqarolar urushi natijasida taxtga utirgan. Savdogarlar, kohinlar tabaqasiga tayangan. Otasi Sinaxerib tomonidan vayron etilgan Bobil shahrini tiklagan, bir necha … Read More

Asar

Asar (Arabcha — iz, qodsiq) — 1) biror narsadan qolgan yoki undan darak beruvchi belgi; nishon, iz; 2) Muhammad (sav) dan qolgan barcha sunnatlar; 3) olim, yozuvchi, rassom, bastakor va … Read More

Asama

Asama — Yaponiyaning Xonsyu orolidagi so’nmagan vulkan. Dzyosin’esu-kogen milliy parki hududida joylashgan. Mutlaq balandligi 2542 metr. Tez-tez kul otilib turadi. 1783 yildagi otilishida katta halokat keltirgan. Oxirgi marta 1958 yilda … Read More

ASALSHIRALI O’SIMLIKLAR

ASALSHIRALI O’SIMLIKLAR, nektarli o’simliklar — asalari nektar va gulchangi yig’ib oladigan yopiq urug’li o’simliklar, asalarilarning asosiy oziq bazasi. Nektarni gultoji yoki gulkosa barglar, tuguncha devori yoki gul o’rnida joylashgan maxsus … Read More

ASALXO’RLAR

ASALXO’RLAR (Meliphagidae) — sayroqi chumchuqsimonlar oilasi, uzunligi 10 — 35 santimetr. Tumshug’i ingichka, bir oz egilgan. Tili yordamida gul nektarini so’rib oladi. 160 — 170 ga yaqin turi bor, Yangi … Read More

ASALXO’R

ASALXO’R (Mellivora capinsis) — suvsarlar oilasiga mansub sut emizuvchi hayvon. Tanasining uzunligi 68 — 75 santimetr, dumi 17 — 20 santimetr. Oyoqlari kalta, panjalari keng bo’lib, kuchli tirnoqlari yerni kovlash … Read More

ASALNING SHAKARLANISHI

ASALNING SHAKARLANISHI (qotishi) — asalning suyuq holatdan kristallanib, qattiq holatga o’tishi. Asalning shakarlanishi bilan dur bog’lab, cho’ka boshlaydi. Asalning tezroq yoki sekinroq cho’kishi tarkibidagi shakarning oz-ko’pligiga bog’liq. Akatsiya, shalfey, gilos … Read More