Bo'lim: A harfi

ATSETILXOLIN (Acetylcholinum) -yuksak fiziologik ta’sirga ega biologik amin, xolinning atsetat efiri, rangsiz organik modda, mediatorlardan biri. Nervda va neyromuskullar sinapsida hosil bo’ladi. Kimyoviy toza Atsetiloxolin asosan tuz holida uchraydi. Havoda … Read More

ATSETILSALISIL KISLOTA (Acidum acetylsalicylicum), aspirin (atsesal, atsetizal va boshqalar) — salisil kislota unumlari guruhiga mansub dori, isitma tushiruvchi, yalliglanishga qarshi, og’riq qoldiruvchi, shuningdek kuchsiz antikoagulyantlik va trombositlar agregasiyasiga to’sqinlik qiluvchi … Read More

ATSETILLASH — organik birikmalardagi vodorodni sirka kislota qoldig’i (SN, SO) ga almashtirish usuli. Atsetillash uchun, odatda, sirka angidriddan yoki atsetil xloriddan foydalaniladi. Atsetillash sanoatda atsetat ipak, aspirin, xushbo’y murakkab efirlar … Read More

ATSETILEN, etin, S2N2 – uch bog’li to’yinmagan uglevodorodlarning eng oddiy vakili. Molekulyar modda 26,04. Rangsiz gaz. Suyuqlanish temperaturasi — 81° (1277 millimetr sim. ust. da). Qaynash temperaturasi — 83,8°. Toza … Read More

ATSETIL PEROKSID (SN3SOO), – rangsiz, o’ziga xos hidli modda. Molekulyar modda 118,09. Suyuqlanish temperaturasi 30°, 23 millimetr simob ustiga teng bosimda qaynash temperaturasi 65°. Suvda erimaydi, organik erituvchilarda yaxshi eriydi. … Read More

ATSETATLAR (lotincha acetum — sirka) — sirka kislotaning tuzlari va efirlari. Ko’pchiligi suvda yaxshi eriydi. To’qimachilik sanoatida xurush sifatida, tibbiyotda antiseptik vosita va boshqa maqsadlarda ishlatiladi. Efirlari — xushbo’y hidli … Read More

ATSETAT TOLA, atsetat ipak — atsetilsellyulozadan olinadigan sun’iy tola. Atsetat tola 140 — 150° gacha temperaturaga bardosh beradi, bundan yuqori temperatuada deformatsiyaga uchrab, shaklini o’zgartiradi. Atsetat tola qovushqoqligi, yumshoqligi, chiroyliligi, … Read More

ATSETANILID, antifebrin, sirka kislota anilidi, C6H5NHCOCH3 — rangsiz kristall. Molekulyar modda 135,16. Zichligi 1026 kilogramm/metr kub. Suyuqlanish temperturasi 114,2°, qaynash temperaturasi 303,8°. Qaynoq suvda yaxshi erib, sovuq suvda erimaydi, organik … Read More

ATSETAMID, sirka kislota amidi, rangsiz kristall. Sof holda hidsiz, suyuqlanish temperaturasi 82 — 83°, qaynash temperaturasi 221,2°. Suvda, spirtda va gliserinda oson eriydi, efirda erimaydi. Kuchli kislotalar ta’sirida tuz hosil … Read More

ATSETALDEGID, sirka aldegid, etanal, SN3SNO —to’yingan aldegidlarayan biri. Molekulyar modda 44,05. O’tkir hidli, rangsiz suyuklik, suvda yaxshi eriydi. Zichligi 778 kilogramm/modda. Qaynash temperaturasi 20,8°. Atsetaldegid Kucherov reaktsiyasi yordamida, ya’ni atsetilenni … Read More