AVTOL

AVTOL (Avto… va lot. ol(eum) — moy) — karbyuratorli ichki yonuv dvigatelining qismlarini moylash uchun Karterga quyiladigan mineral moy. Neftni qayta ishlab olinadi. Avtotraktor moyi deb ham ataladi.

AVTOKRATIYA

AVTOKRATIYA (Yunoncha autos — o’zim, kratos — hokimiyat) — yakka shaxsning hech qanday qonun, huquqiy me’yorlar bilan cheklanmagan yagona hokimligi. Qadimgi Sharq, Yunoniston, Rim imperiyalari, O’rta asr Yevropasi mutlaq monarxiya … Read More

AVTOKLAV

AVTOKLAV (Avto… va lot. clavis — kalit) — kimyoviy va fizik jarayonlarni (aksari, qizdirish, qaynatishni) yuqori bosimda olib borish, shuningdek tibbiy asboblar va boglov materiallarini sterillash uchun ishlatiladigan apparat. Oziq-ovqat, … Read More

AVTOKATALIZ

AVTOKATALIZ (Avto… kataliz) — reaktsiya jarayonida katalitik ta’sir etuvchi so’nggi yoki oraliq mahsulotlarning to’planishi natijasida reaktsiyaning tezlashishi. Reaktsiya mahsuloti — sirka kislota SH3COOH va uning elektrolitik dissotsiasiyasi natijasida hosil bo’lgan … Read More

AVTOKAR

AVTOKAR (Avto… va inglizcha sag — aravacha) —ichki yonuv dvigatelyam (rezina g’ildirakli) o’ziyurar aravacha. Avtokar korxona hovlisida, tsexlar orasida, ombor bilan tsexlar orasida, vokzallarda yuk tashish uchun ishlatiladi. Odatda, Avtokar … Read More

AVTOJIR

AVTOJIR (Avto… va lotincha gyro — aylanaman) — uchish apparatlaridan biri. Samolyotdan farqi shundaki, Avtojirda ko’tarish kuchini qanot emas, balki rotor, ya’ni havoning qarshi oqimi ta’sirida o’zidan-o’zi aylanuvchi havo vinti … Read More

AVTODROM

AVTODROM (Avto… va Yunoncha dromos — yugurish, yuguradigan joy) — avtomobillar sinaladigan, poyga o’tkaziladigan maydon. Asosiy inshooti — uzunligi 3-10 kilometr va eni 10-18 metr bo’lgan poyga o’tkaziladigan trek. Avtrodromda … Read More

AVTODREZINA

AVTODREZINA, motodrezina – ichki yonuv dvigateli o’rnatilgan o’ziyurar temir yo’l vagoni. Asosan, temir yo’lning ta’mirlanayotgan qismiga odamlar va zarur materiallarni tashish uchun ishlatiladi. Izdan olib qo’ysa bo’ladigan va bo’lmaydigan, odam … Read More

AVTODISPETCHER

AVTODISPETCHER, avtomat dispetcher — boshqariladigan ob’yekt (masalan, metall eritish jarayoni) ning eng maqbul (optimal) ish rejimlarini hisobga olib avtomatlashtirishga imkon beruvchi yalpi boshqarish tizimi («odam va mashina» tizimiga oid). Avtodispetcher … Read More