Bo'lim: A harfi

AUSKULTASIYA (lotincha auscultatioeshitish) — ichki a’zolarda yuzaga keladigan tovushlarni eshitib, ular faoliyatini va holatini tekshirish usuli. Masalan, yurak urishini eshitib, uning sog’ yoki kasalligini aniqlash. Auskultasiyada badanning tegishli qismiga shifokor … Read More

AURIPIGMENT (lotincha aurum — oltin va pigmentum — bo’yoq) — mineral. Mishyak sulfidi — As2Sr tarkibida 61% As va 39% S bor. Qattiqligi 1,5—2. S. og’. 3,4—3,5. Rangi oltinsimon-sariq, to’qsariq, … Read More

AURELIYALAR, dengiz likopchalari (Aurelia) — stsifomeduzalar sinfi diskomeduzalar turkumiga mansub meduzalar urug’i. Tanasi soyabon shaklida, diametri 5-10 santimetr, ba’zan 40 santimetrgacha. Soyaboni atrofida juda ko’p kalta paypaslagichlari, ular asosida 8 … Read More

AURA (Yunoncha aura — esish) — tutqanoq talvasasi tutishidan oldingi holat. Turli ko’rinishda sezgilar buzilishi sifatida namoyon bo’ladi. Sensor (teri sezgisi) Aurasida badanning ayrim joylarida og’riq, noxush sezgi, uvishib qolish, … Read More

AUN SAN (1915.13.2, Namau -1947.19.7, Rangun) — birma (hozirgi Myanma) xalqining milliy qahramoni, siyosiy arbobi, milliy mustaqillik uchun kurash rahbarlaridan biri. 1944 yildan Xalq ozodligi antifashist ligasi Prezidenti. 1945 yil … Read More

AUKTSION (lotincha auction) — maxsus kimoshdi savdo bozorlari; tovarlarni talabgor xaridorlarga sotish.

AUKSOXROMLAR (Yunoncha auxo — o’stiraman va chroma — rang, bo’yoq) — bo’yoqlarning bo’yalish xususiyatini kuchaytiruvchi, ya’ni ularning mato va gazla-malarga singish xususiyatini oshiruvchi kimyoviy guruhlar. Ularga gidroksil guruh (on), amin … Read More

AUKSOSPORA (Yunoncha auxo — o’stiraman va spora) — diatom Suv o’tlarida qalqonsiz ikki vegetativ hujayraning o’zaro qo’shilishidan hosil bo’ladigan diploid hujayra — spora. Auksospora zigotaning bir ko’rinishi; reduktsion bo’linadi va … Read More

AUKSINLAR (Yunoncha aixo — o’stiraman) — o’simlik organizmida paydo bo’ladigan, uning o’sishi uchun zarur fiziologik faol moddalar. Hozir Auksinlarning uch xili ma’lum: a-auksin (auksentriol kislota — S18N32O3), fi-auksin (auksenolon kislota … Read More

AUKSANOMETR (Yunoncha aixapb – o’saman va metreo) — o’simliklarning bo’yiga o’sishini o’lchaydigan asbob. Tuzilishiga ko’ra bir necha xilga bo’linadi. Eng oddiy Auksanometr darajalarga bo’lingan yoy bo’yicha harakatlanuvchi uzun, yengil mil … Read More