Bo'lim: G harfi

Giperparatireoz [gi- Per… va lot. (glandula) parathyreoidea — qalqonsimon bez oldi bezi] — qalqonsimon bez oldi bezi adenomask yoki giperplaziyasi oqibatida kelib chiqadigan endokrin kasallik. Bunda qalqonsimon bez oldi bezi … Read More

Gipogen konlar, magmatogen konlar, endogen konlar— er po’stining chuqur qismlarida magmatic qorishmalar yoki issiq suvli eritma- lardan yuqori t-ra va bosim sharoitida hosil bo’lgan foydali qazilma konla- ri. G. k. … Read More

GIPOGEN MINERALLAR – (gipo… va Yun. genes — kelib chiqishi) — Er po’stining chuqur qismida mineral hosil bo’lish jarayonlari natijasida vujudga keladigan minerallar. G. m.ga silikatli va sulfid oksidli magma- … Read More

GIPERYADRO — tarkibiga nuklon- lardan tashqari giperon ham kiradigan atom yadrosi. Yadrolarning sekin harakat qilayotgan K-mezonlarni tutishi, yuqori energiyali zarralarning yadro nuklonla- ri b-n o’zaro ta’siri natijasida g.-ya. vujudga keladi. … Read More

Gipertrofiya (giper… va Yun. trophe — oziqlanish) — a’zoning to’qima elementlari (hujayralar, muskul to- lalari) o’sishi oqibatida shu a’zo yoki uning biror qismining kattalashib ke- tishi. G.ga asosan a’zoning zo’r … Read More

Gipertrixoz (giper… va Yun. thrichos— soch), badanni ortiqcha jun bosishi, sertuklik — endokrin bezlar funktsiyasining buzilishi natijasida badanni qalin tuk (jun) qoplashi yoki mutlaqo tuk bo’lmaydigan joylardan tuk chiqishi. Tug’ma … Read More

Gipertonik eritmalar – OS- motik bosimi odam, hayvon va o’simlik hujayralari ichidagi suyuqlikning OS- motik bosimidan yuqori eritmalar. G. e. mikrobga qarshi ta’sir etganda to’qimalar, jumladan, ayrim hujayralar (mikroblar) suvini … Read More

Gipertermiya (giper… va Yun. Therme — issiq), organizmning qizishi, issiq elitishi — odam va hayvon orga- nizmida ortiqcha issiqlik to’planishi, haroratning juda yuqori bo’lishi. Tashqi omillar (mas, harorati nihoyatda yuqori … Read More

Gipertireoz [giper… va lot. (glandula) thyreoidea — qalqonsimon bez] — qalqonsimon bez faoliyatining kuchayishi. Odatda, vaqtincha, ma’lum Fi- ziologik sharoitlarda (homiladorlik, balog’atga etish, klimakteriya davri va h.k.) ro’y beradi. Ruhiy … Read More

Gipertenziya (giper… va lot. Tensio — kuchayish) — aslida kon to- mirlari, organizm kovak a’zolari, bo’shliqlari va to’qimalarda gidrostatik bosimning ortishini anglatuvchi umu- miy tushuncha. G. termini ko’proq kalla ichki … Read More