Bo'lim: M harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Mut-qadimgi misrliklarning osmon xudosi, Amonning rafiqasi, Xonsuning onasi.

Musxaf (arabcha-sahifalangan)-xalifa Abu Bakr Siddiq davrida Qur’onning kiyik terisidan bo’lgan sahifalarga yozilgan to’plami, sahifalangan Qur’on, xalifa Usmon ibn Affon davrida ko’chirilgan Qur’on nusxalari Musxaflar deb nomlangan. Keyinchalik kitob shaklidagi Qur’onning … Read More

Musulmon huquqi-jahondagi asosiy huquqiy tizimlardan biri (continental va anglosakson huquq tizimlari bilan bir qatorda). Arab xalifaligida VII-X asrlarda yuzaga kelgan. Musulmon huquqining asosiy mohiyatini islom talablaridan kelib chiqadigan, musulmonlarning o’zaro … Read More

Mustye madaniyati, Mustye davri-ilk paleolit davrining so’nggi madaniyati (miloddan avvalgi 150-40 ming yillik). XIX asrning 60-yillarida fransuz arxeologi G.Mortilye Fransiyaning janubi-g’arbidagi Le-Mustye (Le Moustier) g’oridan suyak va tosh qurollar topganligi … Read More

Mustovfiy, Mustavfiy (arabcha)-saroy mansabi: 1) G’aznaviylar davlatida moliya devonida kirim-chiqim, pul va boshqa qimmatbaho boyliklarni hisobga olish bilan shug’ullanuvchi amaldor; 2) Xorazmshohlar davlatida viloyat moliya organi (devon al-istifo’) rahbari, moliya … Read More

Mustaqillik-davlatning ichki va tashqi ishlarda boshqa davlatlarga qaram bo’lmay faoliyat ko’rsatishi. Mustaqillik tamoyillariga rioya etish davlatlararo o’zaro munosabatlarda yetakchi, hukmron qoidadir. Har bir davlatning mustaqilligini tan olish-o’zaro tinch-totuv yashashning prinsiplaridan … Read More

Mustahab (arabcha-sevilgan, yoqtirilgan)-shariat amal; uni bajargan kishi savobli bo’ladi, bajarmagan kishi gunohkor bo’lmaydi. Shar’iy hukmlar kitoblarida mo’min-musulmonlar qilishlari ma’qul bo’lgan o’nlab Mustahab amallar (nafl namozlarini o’qish, nafl ro’zasini tutish, sadaqalar … Read More

Mustamlakachilik-kuchli davlatlar tomonidan zo’rlik bilan egallangan mamlakat yoki hududni siyosiy va iqtisodiy mustaqillikdan mahrum etib, o’ziga bo’ysundirish, qaram qilish, talash siyosati. XV asr oxirida Yevropa davlatlari (Portugaliya, Ispaniya, Angliya, Fransiya, … Read More

Musolaha (arabcha)-o’rta asrlarda O’rta Osiyoda ko’p qo’llanilgan atama bo’lib, sulh, sulh tuzish degan ma’noni anglatgan.

Mustabidlik, despotiya (yunncha despotia)-yakka shaxs hukmronligiga asoslangan siyosiy tuzum shakli. Mustabid hokimiyati, odatda, zo’ravonlik, bosib olish, ba’zan esa qonuniy hokimiyatni ag’darib tashlash natijasida o’rnatiladi. Mustabidlik miloddan avvalgi VII-VI asrlarda Yunoniston … Read More