Qabziyat

Qabziyat (Arabcha — tutilish, qisilish, qotish), ich qotishi — uzoq vaqt (2 sutkagacha) ich kelmasligi yoki qiyinlik bilan kelishi; noto’g’ri ovqatlanish, nervregulyasiya faoliyatining buzilishi, ichak kasalliklari va boshqalarda kuzatiladi. Qabziyat … Read More

Qadriyat

Qadriyat — voqelikdagi muayyan hodisalarning umuminsoniy, ijtimoiy-axloqiy, madaniy-ma’naviy ahamiyatini ko’rsatish uchun qo’llanadigan tushuncha. Inson va insoniyat uchun ahamiyatli bo’lgan barcha narsalar, masalan, erkinlik, tinchlik, adolat, ijtimoiy tenglik, ma’rifat, haqiqat, yaxshilik, … Read More

Qazilma hayvonlar

Qazilma hayvonlar — o’tgan geologik davrlarda yashagan hayvonlar qoldiqlari. Qazilma hayvonlar skeletlari turli xil cho’kindi tog’ jinslarida saqlanib qolgan, ba’zan ularning tarkibiga ham kirgan bo’ladi (masalan, chig’anokli ohaktosh). Qazilma organizmlar … Read More

Qazilma ko’mir

Qazilma ko’mir — qattiq holatdagi yonuvchi foydali qazilma; tuban va yuksak o’simliklarning o’zgarish mahsuli bo’lib, cho’kindi tog’jinslari orasida qatlam qo’rinishida yotadi. Tarkibida organik mineral aralashmalar va namlik 50% gacha bo’ladi. … Read More

Qayipbergenov To’lepbergen

Qayipbergenov To’lepbergen (1929.7.5, Qoraqalpog’iston, Kegeyli tumani) — O’zbekiston (1994) va Qoraqalpog’iston xalq yozuvchisi (1974). O’zbekiston Qahramoni (2003). Xo’jayli pedagogika bilim yurtini (1947), Qoraqalpog’iston pedagogika institutining rus tili va adabiyoti fakultetini … Read More

Qalay rudalari

Qalay rudalari — tarkibidagi qalay miqdori va birikmalari undan qalayni ajratib olishga texnik imkoniyat etarli va iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq bo’lgan tabiiy mineral hosilalar. Sanoat ahamiyatidagi Qalay rudalarining ko’p qismi … Read More

Qalay

Qalay — Mendeleev davriy sistemasining IV guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 50, atom molekulasi 118,710. Tabiiy Qalay 10 ta izotopdan iborat: P25p (0,96%), p45p (0,66%), p55p (0,35%), P(,8p (14,30%), … Read More

Qalmoqqir mis koni

Qalmoqqir mis koni — Toshkent viloyatidagi Olmaliq shahrining shimoliy g’arbiy qismiga tutashgan. 1931 yilda topilgan. Kondan 1951 yildan foydalanilmoqda. Qalmoqqir mis koni misporfir tipidagi dunyo bo’yicha eng yirik hisoblangan 10 … Read More

Qamal, qurshov, muhosara

Qamal, qurshov, muhosara — shahar, qal’a va shunga o’xshash istehkomlarni ishg’ol qilish uchun o’tkaziladigan harbiy harakatlar usuli. Qadim zamonlardayoq shahar yoki qal’ani to’satdan hujum qilib olib bo’lmagan taqdirda Qamaldan foydalanilgan. … Read More

Qand-shakar sanoati

Qand-shakar sanoati — oziq- ovqat sanoati tarmog’i, qand lavlagidan oq shakar va shakardan kesma oq qand ishlab chiqarishga ixtisoslashgan korxonalarni qamraydi. Tropik mintaqalar va subtropiklardagi mamlakatlarda shakar va qand shakarqamishdan … Read More