Rangli bosma

Rangli bosma — qog’oz, mato yoki boshqa materialga ko’p rangli tasvirlar (rangli fotosuratlar, rangtasvir asarlari, rangli matnlar va boshqalar) ni bosish usuli. Maxsus bosma qolip (forma) lar yordamida amalga oshiriladi. … Read More

Rang ajrata olmaslik

Rang ajrata olmaslik, daltonizm — odam ko’zining qisman rang ajrata olmasligi, irsiy nuqson. Yosh bolalarda uchraydigan kasallik; atrofmuhitdagi ranglarni ko’z to’r pardasining kolbachasimon hujayralari sezadi. Ular ranglarni sezuvchi 3 ta … Read More

Rana sanga

Rana sanga, Sangram Singh (?-1528) — rojput, Boburning Hindistondagi eng kuchli raqibi. Rana sanganing asosiy mulki Mevar edi. Mandu sultonlarining hokimiyati zaiflashgach, Rana sanga undan Rantanbur, Arangpur, Bxilsan va Chandiri … Read More

Ramzay (Ramsay) Uilyam

Ramzay (Ramsay) Uilyam (1852.2.10, Glazgo — 1916.23.7, Xau-Uikom) — ingliz kimyogari va fizigi. London Qirollik jamiyati a’zosi (1988). Bristol (1880-87) va London universiteti professor (1887-1913). Ilmiy ishlari fizik, anorganik va … Read More

Ramz Bobojon

Ramz Bobojon (taxallusi; asl ism-sharifi Bobojonov ramz, 1921. 2.12, Toshkent) — shoir va dramaturg. O’zbekiston xalq shoiri (1981). O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1971). Toshkent pedagogika instituti (1944) va shu … Read More

Rama

Rama — 1) mashina yoki qurilmalarning tok tushadigan asosiy ko’tarish qismi. Avtomobil, traktorlarda Kuzov va barcha agregatlar (dvigatel, kuch uzatmasi va boshqalar) Ramaga o’rnatiladi. Avtomobil Ramasi, asosan, ikkita bo’ylama balka … Read More

Raketa yonilg’isi

Raketa yonilg’isi — raketa dvigateli uchun energiya manbai sifatida ishlatiladigan modda yoki moddalar majmui. Kimyoviy va nokimyoviy Raketa yonilg’isi bor. Kimyoviy Raketa yonilg’isi — modda yoki moddalarning kimyoviy parchalanish yoki … Read More

Radioo’lchashlar

Radioo’lchashlar — Radiotexnik qurilmalarning infratovush va o’ta yuqori chastotalar diapazonidagi ishini ifodalovchi elektr, magnit va elektromagnit kattaliklarni hamda ularning nisbatlarini o’lchash. Radioo’lchashlar radiotexnika va elektronika bilan bir davrda paydobo’lgan. Radioo’lchashlar … Read More

Radiotelegraf aloqa

Radiotelegraf aloqa — telegraf aloqaning xabarlar (telegrammalar) radioto’lqinlar yordamida uzatiladigan turi. Dastlab (20-asrning 1-choragi) xabarlar telegraf kodidan foydalanib uzatilgan. Radiotelegraf aloqada qo’llanilgan apparatlar kam quvvatli uzatkichlar va qabul qilgichlardan iborat … Read More

Radiospektroskopiya

Radiospektroskopiya (radio… va spektroskopiya) — qattiq, suyuq va gaz holatdagi moddalarni tadqiq qilish usullari majmui. Radioto’lqinlarning nurlanishi va rezonans yutilish spektrlarini o’rganishga asoslanadi. Dastlab (1933) ammiakning inversion spektrini tadqiq qilishda … Read More