ABDALOV OTAJON

ABDALOV OTAJON (1856-1939) – ilk o’zbek matbaachi va noshiri. Matbaachilik faoliyatini 1874 yildan Xiva shahridan Xiva xoni Muhammad Rahimxon II saroyida tashkil etilgan toshbosmada ishlashdan boshlagan. Abdalov Otajon 1876 yilda … Read More

ABDAL

ABDAL – urug’ nomi. Abdallar Hindiston, Afg’oniston va xususan Turkiston xalqlari etnogenezida muhim o’rin tutgan eftaliylar, ya’ni haytallarning avlodidir. Haytallar (eftaliylar) Suriya, yunon manbalari “Abdal” deb atalgan. Abdal turkmanlar tarkibiga … Read More

ABBREVIATSIYA

ABBREVIATSIYA (lotincha abbreviate – qisqarish), biologiyada – a’zolar yoki ular qismlarining individual rivojlanish jarayonida qisqarishi. Abbreviatsiya ontogenezning oxirgi shakllanishi bosqichi izdan chiqishi natijasida ro’y berib, bu avlodlarda a’zolarning to’liq rivojlanmay … Read More

ABBREVIATURA

ABBREVIATURA (italyancha abbreviature – qisqartma, lotincha abbrevio – qisqartiraman) – 1) lingvistikada: so’z birikmalarini qisqartirib hosil qilingan so’zlar: a) birikma tarkibidagi so’zlar birinchi harflari alifbo tartibida o’qiladi yoki oddiy so’z … Read More

Sinovchi kim?

Bu shunday odamki, hayotini xavf-xatar ostiga qo’yib avtomashina ruliga yoki tayyora shturvaliga o’tiradi. Sinovchi jasur va hech bir holatda o’zini yo’qotib qo’ymaydigan odam bo’lishi shart. Har qanday transport vositasi, mayliga … Read More

Aeropoezd qanday harakatlanadi?

Aeropoezdlar temir izlardan emas, balki faqat beton yo’llar orqali harakatlanadi. Harakatlanayotganda u havoli yostiqqa, ya’ni yo’naltiruvchi temir iz bilan poyezd asosi o’rtasidagigi yuksak bosimli havo sathiga «tayanadi». Texnikaning rivojlanishi jarayonida … Read More

Tezyurar poyezd nima?

Bir mahallarda poyezdlar ancha sekinlik bilan yo’l bosgan. XIX asrda Viktoriya malikasi, masalan, qirol ketayotgan poyezdning soatiga 48 kilometrdan tez yurishiga ruxsat bermagan. Hozirgi paytda butun dunyoda tezyurar poyezdlar qatnayapti. … Read More

Gidrolokator nima?

Bu asbob yordamida kemalar ostidagi suvning chuqurligini o’lchash, suv ostidagi ob’yektlarni aniqlash va hatto ovlash uchun baliq galalarini qidirib topish mumkin. Gidrolokatorlar «sonarlar» va «shumopelengator»lar deb ham ataladi. Ularning ishlash … Read More

G’ovvoslar qanday ishlaydi?

Suv ostida biron ishni bajarish, masalan, ko’priklar uchun tayanch hurish, cho’kkan kemalarni ko’zdan kechirish va suv tagidan ko’tarish, kemalar tagidagi yoriqlarni payvandlash paytlarida g’ovvoslar yordamga keladi. Ular suv ostida, ko’p … Read More