Bo'lim: Bilasizmi?

Geometriya — matematikaning tarkibiy bir qismi bo’lgan fan. Uning vujudga kelishi uylar, yo’llar qurilishini yengillashtirish, yer o’lchash kabi mutlaqo amaliy ehtiyojlar bilan uzviy bog’langan. «Geometriya» so’zining o’zi yunonchadan tarjima qilinsa, … Read More

Markaziy Osiyodagi matematikaga oid qadimiy risolalarda «tsifr» deb yuritilgan nol —kashf etilgan tushuncha ekanligini siz, albatta, eshitmagandirsiz. Bu — insoniyat tarixida erishilgan ulug’vor g’alabalardan biri edi, nol — butun boshli … Read More

Matematika — sonlar, miqdorlar, shakllar bilan ish ko’radigan fan. Matematika bilimisiz umuman hozirgi hayotning yuzaga kelishini tasavvur qilib bo’lmaydi. Masalan, agar quruvchilar o’lchashni, hisoblashni va bunyod etishni bilishmasa, biz yaxshi … Read More

Har yili Nobel mukofoti topshirilar ekan, bu mukofotga sazovar bo’lgan kishilar to’g’risida ancha-muncha shov-shuvlar paydo bo’ladi. Gazeta va jurnallarda ular bilan suhbatlar bosiladi, maqolalar yozishadi. Buning sababi shundaki, ko’pchilik odamlar … Read More

«Olim» deyilganida ko’z o’ngimizga kim keladi? Hoynahoy, u atrof muhit va insonni o’rganadigan, observatoriya quradigan, xilma-xil tajribalar o’tkazadigan yoki ma’lum tamoyillar va qoidalarni shakllantiradigan tafakkurli inson ekanligi aniq. Biroq to … Read More

Mexanik soatlar kashf qilingan dastlabki paytlarda stolga qo’yiladigan va qo’l soatlari ishlab chiqarishda oldingi o’rinda bo’lgan mamlakat yo’q edi. Mohir ustalar bir mamlakatdan ikkinchisiga ko’chib o’tishi bilan soatsozlik xalqaro kasbga … Read More

Barchamiz vaqtni 24 — soatlik sutkani 12 soatdan ikkiga bo’lib hisoblashga odatlanganmiz. Sizning budilnik soatingizdagi odatdagi tsiferblat 1 dan 12 gacha raqamlangan. Siz, albatta unga qarab ertalabki soat 9 ni … Read More

Vaqtni o’lchash yerning o’z o’qi atrofida doimiy aylanib turishiga asoslangan. Kishilar bu ish bilan biz yashab turgan joylarda o’rta asrlardan shug’ullanib kelishgan. Kun va tun orasidagi farq sutkani o’n ikki … Read More

Ba’zi Sharq mamlakatlarida yangi yil oy kalendari bo’yicha, ya’ni 31 dekabrda emas, balki yanvarning oxiri yoki fevralning dastlabki kunlarida nishonlanadi. Xitoyliklar, vetnamliklar, yaponlar va koreyslarda birinchi yangi oyning yangi oy … Read More

Dastlab biz kelishib olishimiz lozim: «kun» so’zi ikkita ma’noni bildiradi — quyoshli, yorug’ kun (Quyosh yerni yoritayotgan payt) va kalendar yoki astronomik kun (yerning o’z o’qi atrofida yarim aylana qilgan … Read More