Gistologiya

Gistologiya (gisto… va …lo- giya) — odam va hayvonlar organizmi- ning to’qimalari haqidagi fan. «G.» terminini birinchi bo’lib nemis oli- mi K. Mayer taklif etgan. G. to’qima va a’zolarning evolyusiyasi, … Read More

Glaukoma

Glaukoma (Yun. glaucos — och ko’k, ko’kimtir-yashil), ko’k suv, nazla — ko’z kasalligi; asosiy belgilari: ko’z ichi bosimining oshishi, ko’ruv maydo- nining torayishi va ko’ruv nervi Di- ski atrofiyasi. Birlamchi, … Read More

Glazkov madaniyati

Glazkov madaniyati – mil.AV. 18-13-a.larda Baykal ko’li atrofida yashagan qabilalarning ilk jez davriga oid madaniyati. Birinchi marta Irkutsk sh. yaqinidagi Glazkov qabristoni (ir- kut daryosining Angaraga quyilish joyi) da topilgani … Read More

Gitlerchilarga qarshi koalisiya

Gitlerchilarga qarshi koalisiya — 2-jahon urushi davomida yuzaga kelgan, Germaniya, Italiya, Yaponiya hamda ularning sheriklari Ittifoqiga qarshi turgan davlatlar va xalqlarning keng ko’lamli harbiysiyosiy Ittifoqi. G.q.k.ga turli manfaat va maqsadlarni … Read More

Glikoliz

Glikoliz (Yun. Clylys — shirin va lysis — parchalanish) — uglevod- lar (asosan glyukoza)TT sut kislota- sigacha anaerob parchalanish jarayoni; bijg’ishning bir turi. G.da ajralib chiqqan energiya adenozintrifosfat (ATF) ning … Read More

Glutamin kislota, glyutamin

Glutamin kislota, glyutamin (a-aminoglutar ) kislota, COOH-CH2- CH2-CH(NH)2-COOH — kristallar. Mol.m. 147,13, suyukdanish t-rasi 202°. Suvda yaxshi eriydi. Oqsil va qator muhim quyi molekulyar birikmalar (mas, glutation) tarkibiga kiradi. Tabiiy … Read More

Glushenkova Anna Ivanovna

Glushenkova Anna Ivanovna (1926.1.8, hoz. Volgograd viloyati- dagi Matishevo qishlog’i) — kimyogar olima. O’zbekistan FA akad. (2000). O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan ar- bobi (1996). Kime fanlari dri (1972), prof. (1982). … Read More

Golji kompleksi

Golji kompleksi, Golji apparati, plastinkasimon apparat — hamma eukariot hujayralar uchun xos organoid. G. K. ni Golji (1898) nerv hujayralarida kashf qilgan. Struktu- raviy va funktsional birligi — Dik- tiosoma. … Read More

Golmiy

Golmiy (lot. Holmium), No Men- deleev davriy sistemasi III guruhining lantanoidlar turkumidagi kimyoviy ele- ment. Atom raqami 67, at.m. 164,94. Bir- gina barqaror izotopi 65No bor. 1879 y.da shved kimyogari … Read More

Gomel

Gomel — Belorussiyadagi shahar. Gomel viloyatining markazi. Soj Daryo- si (Dnepr irmog’i) bo’yidagi port. T.y. va avtomobil yo’llari tuguni. Shahardan Sankt-Peterburg—Kiev—ode SS a, Brest—Bryansk—Moskva, Gomel- Minsk—Vilnyus avtomagistrallari o’tadi. Aholisi 475,2 … Read More